تحلیل شبکه‌‌ اجتماعی در راستای برنامه‌ریزی و مدیریت مشارکتی محیط‌ زیست

مطالعه و شناسایی روابط بین ذی‌‌نفعان وابسته به منابع طبیعی، یکی از اصول بنیادین مدیریت مشارکتی منابع‌طبیعی محسوب می‌گردد. یکی از بهترین روش‌ها در مطالعه روابط اجتماعی، تحلیل شبکه اجتماعی است. روستای کلاله در ذخیرگاه زیست‌کره ارسباران واقع شده است و جز یکی از مناطق حساس و نادر ایران محسوب می‌‌شود. مطالعات گذشته نشان می‌دهند برنامه‌‌های مدیریتی که برای این منطقه تاکنون در نظر گرفته شده ‌است مفید واقع نشده و پوشش جنگلی منطقه که مهمترین پناهگاه حیات وحش منطقه می‌‌باشد، روز به روز در حال نابودی است. هدف از پژوهش حاضر تحلیل شبکه‌‌ اجتماعی در سطح کلان برای برنامه‌ریزی و مدیریت مشارکتی جنگل‌‌های ارسباران در روستای کلاله می‌‌باشد. جهت انجام این تحقیق، بر اساس روش کمی تحلیل شبکه با استفاده از پرسش‌نامه تحلیل شبکه‌ای، پیوندهای اعتماد، مشارکت، همسایگی و خویشاوندی در بین بهره‌برداران روستای کلاله جمع‌آوری گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد شاخص‌‌های تراکم، اندازه، انتقال یافتگی و دوسویگی پیوندهای اعتماد و مشارکت در حد کم و خیلی کم می‌‌باشند و همچنین نتایج آماری آشکار ساخت در سطح کلان بهره‌‌برداران، پیوندهای مشارکت و همسایگی، همبستگی بالا و معنی‌‌داری نسبت به سایر پیوندها دارند. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش می‌‌توان نتیجه گرفت بهره‌‌برداران روستای کلاله از نظر انسجام و پایداری در وضع مناسبی قرار ندارند و قبل از ارایه برنامه‌‌های مدیریتی، نیاز به تقویت پیوندهای اعتماد و مشارکت در این روستا می‌‌باشد.

social network analysis for planning and environmental co-management

the stakeholders and natural resources are not discrete and independent. therefore, natural resource management needs to explore the dependency on natural resources. one of the best methods for the study of social relations is social network analysis. kalaleh village is in the arasbaran biosphere reserve, which is one of the sensitive and unique regions in iran. the natural resource management plans of this region were incompetent as yet and so the rate of deforestation is high. the main goal of this study was social network analysis in the highest level of users for planning and forest comanagement in the kalaleh village of arasbaran region. for implicating this study based on quantitative network analysis methods, network analysis questionnaires and linkages of interpersonal trust links, collaboration, kinship, and neighborhood were gathered. the results of the present study showed that density, magnitude, transferring and bilinear indices of collaboration and trust level of bonding ties are low and very low. statistical results showed in the highest level of users, collaboration and neighborhood links have a significant and high correlation. finally, the results of this study indicated stakeholders of kalaleh village are not good enough about cohesion and stability, and before management plans in this village, collaboration and trust level of bonding ties have to be amplification.