عوامل موثر بر روستازیستی پایدار در روستاهای حوضه قوشخانه شهرستان شیروان

پژوهش‏های زیادی به ‌مسایل اجتماعی اقتصادی روستاییان و علل مهاجرت آنان پرداخته‏اند. ولی در اکثر این مطالعات، تاثیر شرایط حوضه آبخیز، جنبه‏های محیطی و عامل طبیعت اصلا یا کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. این مقاله به دنبال آن است که کنار مولفه‏های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاستی و رفاهی، عامل طبیعت را نیز مورد بررسی قرار دهد تا اولویت تاثیر آنها بر مقوله روستازیستی، روستاگزینی یا روستاگریزی مشخص شود. منطقه مورد مطالعه، روستاهای بخش حوضه قوشخانه شهرستان شیروان بوده که از طریق فرمول کوکران و به صورت خوشه‏ای و سپس تصادفی سیستماتیک خانوارهای نمونه، انتخاب و مورد آماربرداری قرار گرفتند. طبق نتایج، مولفه‌های طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و رفاهی، رابطه معناداری با روستازیستی دارند. تاثیر بالای عامل طبیعی، اهمیت منابع طبیعی را بر پایداری اجتماعات روستایی برجسته می‏سازد. به هر حال، ضرورت بازنگری و یا تهیه طرح‏های منابع طبیعی منطقه‏محور، رویکرد کارآفرینی سبز، ایجاد کسب و کارهای اکولوژیکی، و انجام آینده‏پژوهشی با توجه به عامل طبیعی، نویدبخش حرکت به سمت پایداری زیستی به ویژه در جوامع روستایی است.

Effective Factors on Sustainable Rurality in Villages of Ghoshkhaneh Watershed of Shirvan County

Many studies have focused on the socioeconomic issues of villagers and the causes of their migration. But in most of these studies, the impact of watershed conditions, environmental aspects, and natural factors has been less investigated. This article seeks to examine natural factors along with social, cultural, economic, political, and welfare components to prioritize their impacts on rurality and rural settlement or evasion. The study area was villages of Ghoshkhaneh watershed of Shirvan County, Iran. Sample households were selected and surveyed based on the Cochran formula and through Multistage and Systematic Random Samplings. According to the results, natural, social, economic, and welfare components have significant relationships with rurality. The high impact of natural factors highlights the importance of natural resources on the sustainability of rural communities. According to natural factors, however, a need to rethink or prepare regionbased natural resource plans, emphasis on green entrepreneurship approaches the creation of ecological businesses and applying future researches promises to move towards biosustainability, especially in rural communities.