تعیین شاخص‌های موثر در معدنکاری سبز با روش‌های ارزیابی دپسی و دیمتل فازی، سازگار با شرایط محیط‌زیستی ایران

معدنکاری سبز مجموعه‌ای از روش‌های علمی و فنی برای کاهش اثرات زیانبار محیط‌زیستی معدنکاری در مراحل اکتشاف، استخراج، فراوری، بهره‌برداری و ر‌ها‌سازی معادن متروکه است. هدف این پژوهش طراحی مدل مدیریت معدنکاری سبز با تعیین شاخص‌های موثر بر معدنکاری سبز است. ماهیت این پژوهش از نوع کاربردی و نیاز محور است. روش و ابزار گردآوری داده‌ها شامل روش تحقیق پیمایشی زمینه‌یابی با رویکرد مرور نظام‌مند ادبیات پژوهشی همراه با ابزار پرسش‌نامه بود. جامعه آماری پژوهش، مجموعه کارشناسان و فعالان حوزه محیط‌زیست معدنی بود. از روش دیمتل فازی و مدل محیط‌زیستی فشارپاسخ دپسی برای ارزیابی داده‌ها استفاده شد. براساس این داده‌ها یازده شاخص موثر بر مدیریت معدنکاری سبز تعیین گردید. نتایج ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که شاخص رشد اقتصادی و شاخص بانک اطلاعات محیط‌زیستی معدنی از شاخص‌های اصلی معدنکاری سبز است. شاخص تدوین مقررات محیط‌زیستی، شاخص فرآیند جهانی شدن و شاخص التزام به کنوانسیون‌های محیط‌زیستی از شاخص‌های ضعیف معدنکاری سبز هستند. شاخص ارتقای آگاهی‌های محیط‌زیستی کارکنان، شاخص فرهنگ سازمانی محیط‌زیستی، شاخص نقش ذی‌نفعان و شاخص تاثیر دیدگاه سازمان‌های مردم نهاد از شاخص‌های نسبتا مستقل با اثرگذاری کم محسوب می‌گردند. شاخص ممیزی مستمر محیط‌زیستی و شاخص استفاده از فناوری روز از شاخص‌های مستقل می‌باشد و بر بقیه شاخص‌ها تاثیر چندانی ندارد.

Determination of Green Mining Efficiency Indicators Using DPSIR Model and Fuzzy DEMATEL Methods، Compatible with Iran’s Environmental Conditions

Green mining is a set of scientific and technical methods to reduce the harmful environmental effects of mining in different stages of exploration, extraction، processing, and exploitation and inactive mine. The main purpose of this research was to design a green mining management model by determining of the indicators affecting green mining. The research is basic and applied type. We used the questionnaire form to get expert comments about green mining indicators. DEMATEL and DPSIR methods were used to evaluate these data. Based on the data, 11 indicators are affecting green mining. The results show that the economic growth index and the minining environmental database index are the main indicators of a green mining model. The indexs of environmental regulations, globalization and acting to environmental conventions are the weak indicators of a green mining model. Environmental knowledge of organization, companies and employee index, role of mine owner’s index and role of NGO Index are relatively independent indicators from each other’s and with low impact. The index of continuous environmental evaluation and the index of application of modern technology in green minning are independent indicators and do not have effect on other indicators.