بررسی آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر ارتقا شاخص‌‌های محیط‌زیستی در مناطق روستایی (مورد مطالعه: دهستان حسن‌آباد- شهرستان اسلام آباد غرب)

پیچیده‌‌تر شدن جوامع و شتاب روزافزون تغییرات در زندگی، جوامع را ناگزیر به توجه به مقوله فناوری اطلاعات و ارتباطات می‌نماید. بخش روستایی با توجه به قابلیت‌‌ها و مزیت‏های گسترده‌ای که به لحاظ پتانسیل‌‌های تولیدی و تنوع تولید دارا است می‌‌تواند با استفاده از این فناوری موجبات توسعه بیشتر را فراهم آورد. پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه و اثر فناوری اطلاعات و ارتباط بر ارتقای شاخص‌‌های محیط‌زیستی انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش 22 روستای دهستان حسن‌آباد در بخش مرکزی شهرستان اسلام آباد غرب با جمعیت 8783 نفر است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 370 نفر برآورد شد. پراکندگی تعداد نمونه‌‌ها در روستاها متناسب با جمعیت آنها توزیع و انتخاب نمونه‌‌ها در روستاها به صورت تصادفی سیستماتیک بوده ‌‌است. به منظور تحلیل موضوع از پنج شاخص آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات در قالب 37 گویه و سه شاخص محیط‌زیستی در قالب 25 گویه استفاده گردید. پرسشنامه با پرسش‌‌های بسته در قالب طیف پنج گزینه‌‌ای لیکرت طراحی شد. میزان پایایی کل پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ 0.90 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده‌‌ها از تکنیک آنتروپی شانون، تاپسیس و رگرسیون چند متغیره بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تکنیک تاپسیس بیانگر این است منطقه مورد مطالعه از لحاظ شاخص‌‌های مورد بررسی در سطح متوسط قرار دارند. از سوی دیگر نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان داد که فناوری اطلاعات و ارتباطات بر ارتقای شاخص‌‌های محیط‌زیستی دارای تاثیر مثبت بوده است و شاخص اثر برآگاهی و اطلاعات روستاییان با ضریب بتای 0.852 بیشترین تاثیر را بر شاخص‌‌های محیط‌زیستی داشته است و 0.531 از واریانس شاخص‌‌های محیط‌زیستی از طریق گویه‌‌های این مولفه تبیین می‌‌شود. همچنین آثار اقتصادی کمترین تاثیر را داشته است و تنها 0.122 از کل واریانس را تبیین می‌‌کند.

Study the ICT Effects on Environmental Indicators in the Rural Areas, Case Study: Dehstane Hasan Abad, Islam Abad Gharb

Societies’ complexity and the everincreasing acceleration of change in life necessitate societies to focus on ICT. The rural sector can provide further development with the use of this technology due to its wideranging capabilities and benefits in terms of production potential and product diversification. This research was carried out with the aim of assessing the status and impact of information technology and communication on the promotion of environmental indicators. This research is applied in terms of purpose and is descriptiveanalytic in nature. The statistical population of this study is 22 villages of Hassan Abad rural district in the central part of Islamabad city of West with the population of 8783 people. The sample size was estimated to be 370 people based on the Cochran formula. The distribution of sample numbers in villages was proportional to their populations and the selection of samples in the villages was randomly systematic. In order to analyze the subject, we used five indicators of information technology and communication technology in the form of 37 items and three environmental indicators in the form of 25 items. The questionnaire was designed with closed questions in the form of a fivepoint Likert spectrum. The reliability of the questionnaire was 90% based on Cronbach’s alpha. Shannon entropy, topsis, and multivariate regression were used to analyze the data. The results of the topsis technique indicate that the studied area is on the medium level in terms of the indicators. On the other hand, the results of multivariate regression showed that ICT has had a positive impact on the promotion of environmental indicators. And the effect index on villagers’ knowledge and information with the beta coefficient of 0.852 had the greatest impact on environmental indicators. And 0.531 of the variance of environmental indicators are explained through the components of this component. Also, economic effects have the least effect, and only 0.122 of the total variance is explained.