فلزات سنگین کادمیوم، نیکل و روی در عضله و کبد اردک ماهی (Esox Lucius) مصب رودخانه های استان مازندران و گیلان

این تحقیق در سال 1394 با هدف تعیین و مقایسه میزان فلزات سنگین کادمیوم، روی و نیکل در عضله و کبد اردک ماهی (esox luciu) در مصب برخی رودخانه‌‌‌های استان مازندران و گیلان انجام شد. 60 نمونه اردک ماهی از 10 مصب رودخانه‌های جنوبی دریای خزر تهیه شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها به کمک ‌نرم‌افزار spss17 انجام شد و میانگین تیمارها به کمک آنالیز واریانس t-test با یکدیگر مقایسه شدند. بالاترین میزان نیکل، کادمیوم و روی در کبد اردک ماهی به ترتیب 0.18±2.73، 0.14±1.70 و 0.18±117.49 میلی‌‌‌گرم بر کیلوگرم و پایین‌‌‌ترین میزان این فلزات در عضله این ماهی 0.01±0.10، 0.0002±0.004 و 0.16±16.23 میلی‌‌‌گرم بر کیلوگرم به‌دست آمد (p<0.05). میزان نیکل، کادمیوم و روی در کبد اردک ماهی در تمامی ایستگاه‌های مورد مطالعه بالاتر از عضله بود (p<0.05). در این تحقیق میزان نیکل در عضله اردک ماهیان مصب رودخانه سفید رود و پلرود بالاتر از حد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهانی بود، اما میزان کادمیوم و روی در عضله اردک ماهیان 10 ایستگاه مورد مطالعه در مقایسه با استاندارد سازمان بهداشت جهانی و سازمان غذا و دارو آمریکا پایین‌‌‌تر به دست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده میزان نیکل در عضله برخی نمونه‌های اردک ماهی مخاطره ‌‌آمیز است. همچنین تجمع زیستی مقادیر بالای فلزات سنگین نیکل، کادمیوم و روی در کبد اردک ماهیان 10 ایستگاه مورد مطالعه، آلودگی اکوسیستم‌های آبی سواحل جنوبی دریای خزر در استان‌های گیلان و مازندران را نشان می‌‌‌دهد.

Measurement and comparison of heavy metals Ni, Cd and Zn in muscle and liver pike (Esox lucius) of estuary rivers in Mazandaran and Gilan Province (Caspian Sea)

Heavy Metals Cd, Ni and Zn in Muscle and Liver of Esox Lucius From Estuary Rivers in Mazandaran and Gilan Province    1*Mohammad Salehi, A.; 2Velayatzadeh, M. 1. Ph.D. Student of Aquaculture, Khorramshahr University of Science and Technology, Khorramshahr, Iran2. Master’s Degree in Industrial Safety, Caspian Institute of Higher Education, Qazvin, Iran (Received: 2016/11/08; Accepted: 2018/10/02)   AbstractThis study was carried out to investigate and comparison of heavy metals Cd, Ni and Zn in muscle and liver of Esox lucius some of estuary rivers in Mazandaran and Gilan Province, 2015. Sixty samples of Esox lucius were collected from 10 Estuary Rivers in the southern Caspian Sea. Data analysis was performed with the software SPSS17 and comparison of the mean to Ttest. The highest concentration of Ni, Cd and Zn in liver of Esox lucius were2.73±0.18, 1.70±0.14 and 117.49±0.18 mg/Kg and lowest concentration this metals in muscle of this fish 0.10±0.01, 0.004±0.0002 and 16.23±0.16 mg/Kg respectively (P<0.05). Concentration of Ni, Cd and Zn in liver of Esox lucius from all stations were higher than muscle (P<0.05). In this research concentration of Ni in muscle of Esox lucius in estuary of Sefidrod and Poolrod rivers were higher than more WHO standard, but concentration of Cd and Zn in muscle of Esox lucius from10 stations was lower than WHO and FDA. According to the results concentration of Ni is dangerous in muscle some of Esox lucius. Also bioaccumulation high levels of heavy metals Ni, Cd and Zn in the liver of Esox lucius from 10 stations, showed pollution in aquatic ecosystems from southern coast of the Caspian Sea of Gilan and Mazandaran Province.       Keywords: Heavy metals, Muscle, Liver, Esox lucius, Caspian sea      *Corresponding author:                                                          Email: a.mohamadsalehi1358@gmail.com