تعیین گونه‌های شاخص پوشش گیاهی و بانک بذر خاک در شیوه‌های مختلف بهره‌برداری در منطقه زاگرس جنوبی

تعیین گونه‌های شاخص گیاهی علاوه بر پیش‌بینی خصوصیات اکولوژیک اکوسیستم‌‌ها به ویژه مراتع خشک و نیمه‌خشک، راهکاری مناسب برای اصلاح و احیا مراتع نیمه‌استپی از طریق معرفی گونه‌ها با ویژگی‌های مرتبط با هر شیوه مختلف بهره‌برداری، به شمار می‌آید. به همین منظور این مطالعه در چهار شیوه مختلف بهره‌برداری شامل قرق، مرتعی، دیمزار رها شده و دیمزار در مراتع قشلاقی ماهور ممسنی در استان فارس انجام شد. پوشش گیاهی و خاک در امتداد ترانسکت و در پلات‌های یک متر مربعی نمونه‌گیری شدند. نمونه‌گیری بانک بذر خاک از دو عمق صفر تا 5 و 5 تا10 سانتی‌متری خاک انجام شد. ترکیب و مقدار بانک بذر به روش جوانه‌زنی در گلخانه تعیین شد. برای تعیین گونه‌های شاخص و بررسی تغییر در خصوصیات پوشش گیاهی و بانک بذر خاک از آنالیز گونه‌های شاخص (isa) استفاده شد. نتایج آنالیز گونه‌های شاخص نشان داد که 24 و 3 گونه گیاهی به ترتیب در پوشش گیاهی و بانک بذر خاک منطقه قرق دیده شدند که در منطقه مرتعی این تعداد 4 و 3 گونه، در دیمزار رها شده 11 و 2 گونه و در دیمزار 13 و 3 گونه به عنوان گونه شاخص وجود داشتند. با توجه به تغییر ترکیب پوشش گیاهی و بانک بذر خاک در اثر چرای دام و تغییر کاربری اراضی، اصلاح روش‌های بهره‌برداری و مدیریت مراتع منطقه به منظور احیاء پوشش گیاهی توصیه می‌شود.