تحلیل جامعه‌شناختی بوردیویی بر شخصیت‌پردازی در سینمای ایران (مطالعه موردی دو فیلم گوزن ها و کندو)

فیلم‏ گوزن‏ها و کندو، دو اثر سینماییِ پیش از انقلاب اسلامی، نشانه ‏هایی از سینمای موج نو را دارند. این دو فیلم توانستند در فضای ذهنیت اجتماعی کنشگران روزمره تاثیر متفاوتی بگذارند. در این پژوهش، با تکیه بر نظریه ساختاربندی بوردیو، سعی شده است سبک روایی دو فیلمِ گوزن‏ها و کندو، با نگاه به سوژه‏ های مطرح‏ شده در فیلم، بررسی شود. نتایج این بررسی نشان می‏ دهد کنشگر اجتماعی، به‌رغم اینکه تحت تاثیر ساختارها به زوال کشیده می‏شود و از متن به حاشیه پرتاب می‏شود، بزنگاه‏ ها یا پرسوناژهای سمپاتیک دوم می‏ تواند به کنشگر آسیب‏دیده در میدان اجتماعی کمک کند تا علیه نظم زمانه ‏اش برخیزد و از جایگاه طبقاتی و منزلتی خویش فراتر رود. شخصیت‏ های این دو فیلم بیانگر آن‏اند که سوژه می‏تواند از حدود ایدئولوژیک زمان و مکان خویش بگذرد و تحت تاثیر دگردیسی روحی به مقاومت در مقابل ارزش‏ ها و هنجارهای رایج دست بزند و، با معناگریزی از سطوح ارزشی جامعه‏، به معنادهیِ ساختارها اقدام کند و عاملیت خویش را از طریق همین طغیان علیه نظام اجتماعی ثابت کند.