نقش شعر و موسیقی در ماندگاری آیین‌های‌ نوروزی بر اساس نظریۀ حافظۀ جمعی هالبواکس

نوروز تنها جشن شروع سال جدید نیست بلکه گنجینه‌ای از فرهنگ و هنر پارسی است. مسئلۀ اصلی در تحقیق  حاضر،  بررسی نقش شعر و موسیقی در ماندگاری آیین‌های نوروزی از گذشته تا امروز است. شناخت عوامل اثرگذار در ماندگاری یک آیین، به‌ویژه عواملی چون شعر و موسیقی در آیین کهنی مانند نوروز و هم‌چنین مطالعۀ نوروز به‌عنوان میراثی شفاهی در قالب یک پدیدۀ اجتماعیِ منطبق با نظریۀ حافظۀ جمعی هالبواکس از مهم‌ترین اهداف این تحقیق به‌شمار می‌آید. در این راستا تلاش می‌شود به این پرسش‌ها پاسخ داده شود: چه عواملی در زنده‌ماندن آیین‌های نوروزی دخالت دارند؟ همراهی شعر و موسیقی با یکدیگر چه نقشی در حیات آیین‌های یک فرهنگ دارد؟ با مطالعات انجام‌شده می‎توان دریافت جشن نوروز با شروط لازم آیین‌ها در نظریۀ حافظۀ جمعی یعنی اسطوره، زبان و مناسک یادبودی هم‌راستاست. از دیگر یافته‌های تحقیق می‌توان به نقش شعر و موسیقی به‌عنوان ابزارهای انتقال حافظه‌جمعی در حیات و ماندگاری آیین‌های نوروزی ذکر کرد. همچنین شعر و موسیقی زمانی سبب رسوخ در حافظۀجمعی انسان می‌شوند که همراه یکدیگر باشند و ممکن است حضور هرکدام از دو عنصر شعر و موسیقی به‌تنهایی نتیجه‌ای غیر از نتیجۀ حاصل از همراهی‌شان را نشان می‌دهد. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته و گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و مصاحبه‌های میدانی بوده است.

the role of poetry and music in the permanence of nowruz rituals based on halbwachs’s the collective memory theory

nowruz is not only a celebration of the start of a new year, but also a treasure of persian culture and art. the main issue in this research is to find the role of poetry and music in the permanence of nowruz ritual from the past to the present. the most important goals of this research are to recognize the factors influencing the permanence of a ritual, especially factors such as poetry and music in ancient rituals such as nowruz, as well as studying nowruz as an oral heritage in the format of a social phenomenon in accordance with the theory of collective memory. so, we try to answer these questions in this regard: what factors are involved in the survival of nowruz rituals? what is the role of accompanying poetry and music in the life of rituals of a culture? we can understand that nowruz ritual is in line with the necessary conditions of rituals in the theory of collective memory, which are myth, language and commemorative rituals, from the studies that have been conducted. among other findings of the research, we can mention the role of poetry and music as means of transferring collective memory in the life and permanence of nowruz rituals. also, poetry and music penetrate into the collective memory of people when they are accompanied by each other. the current research has investigated the issue with a descriptive-analytical method, and the collection of information was in the form of library and field interviews.