بررسی مولفه‌های مدرنیته در آثار محمد رضا شمس

بازخوانی مولفه های مدرنیته در آثار محمدرضا شمس   چکیده مدرنیسم به‌عنوان جنبشی بزرگ به ایجاد تحول عظیمی در عرصه‌ی هنر و ادبیات منجر شد که این تحول به حوزه‌ی ادبیات کودک و نوجوان نیز راه پیدا کرد. محمدرضا شمس از نویسندگانی است که قصد دارد کودکان و نوجوانان جامعه را با واقعیت‌های دنیای مدرن آشنا سازد؛ به‌همین دلیل این نویسنده مولفه‌های عصر نو را با فرم روایی و داستانی برای این قشر از مخاطبان بیان می‌کند. این پژوهش بر آن است تا جامعه‌ی مخاطبان را با قلم متفاوت محمدرضا شمس که هم‌گام با فضای مدرنیستی و متناسب با تغییر ذائقه‌ی‌ کودکان است، آشنا سازد. روش پژوهش تحلیل محتوای قیاسی با رویکرد توصیفی‌ تحلیلی است. این پژوهش درصدد است به بررسی مولفه‌های برجسته‌ی معنایی مدرنیته از جمله تفکر انتقادی، الیناسیون و کلیشه‌زدایی در آثار شمس بپردازد. نتایج پژوهش بر این است که محمدرضا شمس در آثار خود بی‌عدالتی‌های جامعه از جمله فساد اداری در نظام بروکراسی و مردسالاری را به بوته نقد می‌گذارد و بر‌ آن است که مخاطب را با واقعیت‌های تلخ جامعه آشنا سازد؛ از سوی دیگر زندگی امروز افراد جامعه توام با ازخودبیگانگی است که شمس این مولفه را در قالب تنهایی و مرگ، بحران هویت و زمان‌پریشی به نمایش می‌گذارد. ادبیات مدرنیستی با نگاهی متفاوت درصدد جلب نظر خوانندگان خاص است؛ از این‌رو با استفاده از بداعت، خلاقیت و هنجارشکنی، مخاطبان خاص خود را می‌طلبد. از همین‌روست که شمس از شخصیت‌هایی بهره می‌گیرد که از هم‌نوعان خود متمایز هستند، بنابراین شخصیت‌ها با ایدئولوژی ابرقهرمانی و مستقلانه درصدد انجام ماموریت خود می‌شوند و با جسارت در جویندگی به اجرای امور و هدف می‌اندیشند.