عاملیت نوجوان، عیارسنجی در داستان گزارش مرد لوبیایی از مهدی رجبی

نگارنده در این مقاله، ابتدا دیدگاه‌های نظریه‌پردازان و منتقدان مطرح حوزه‌ی داستان نوجوان را درباره‌ی مسئله‌ی عاملیت نوجوان در این داستان‌ها مطرح کرده است؛ سپس این مسئله را به‌طور خاص، در قالب دوگانه‌هایی مفهومی از منظر دو نظریه‌پرداز ادبیات نوجوان، روبرتا سیلینگرترایتس و کارن کوتس، تبیین و صورت‌بندی کرده است. در مرحله‌ی بعد، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی فیلیپ می‌رینگ و با تکنیک روندهای موازی، در یک نمونه داستان نوجوان ایرانی (گزارش مرد لوبیایی از مهدی رجبی)، این دوگانه‌های مفهومی را برای تحلیل وضعیت عاملیت شخصیت داستانی نوجوان به کار برده است. تحلیل‌ها نشان داد سوژه‌ی نوجوان در این رمان، از نظر عاملیت، در طیف میان سوژه‌ی مستقل رمانتیک و سوژه‌ی برساخته و نسبتاً مقهور پست‌مدرن واقع است، اما در بخش پایانی داستان، انتخاب اصلی او متمایل به اندیشه‌ی رمانتیک است و متضمن اندیشه و عمل آگاهانه در برابر مواضع ایدئولوژیک دیگر و نفی اهمیت آن‌هاست. با این وصف می‌توان گفت عاملیت سوژه‌ی این داستان بیش‌تر بر اساس اندیشه‌ی رمانتیک تصویر شده و بر استقلال سوژه تاکید دارد، اما باتوجه‌به تعلیق وضعیت سوژه در پایان داستان و طرح امکاناتی چون جنون یا مرگ سوژه، بر اهمیت نهادهای قدرت و نیز بر اهمیت مرگ به منزله‌ی امری زیستی و گریزناپذیر تاکید می‌شود. از سوی دیگر، پایان‌بندی داستان با تکیه بر اندیشه‌ی کنار‌هم‌بودن و برتری‌دادن آن بر سایر اندیشه‌های جایگزین، بر شکل‌گیری نوعی هویت زایا دلالت دارد که البته مستلزم گسست از سایر بخش‌های اجتماع و نادیده گرفتن آن‌هاست.

Young Adult Agency: Examination in Gozareshe Mard_e Loobiyayi by Mahdi Rajabi

The present study first of all discusses the theories of young adult fiction presented by the prominent theorists and critics about the young adult agency in these fictions. Then, it explains and formulates this issue from Roberta SilingerTrites and Karen Coats’s point of view in the form of conceptual dualities. After that, the paper based on these conceptual dualities, using Mayring Qualitative Content Analysis method, has analyzed The Bean Man Report by Mahdi Rajabi to determine the condition of young adult agency in this fiction. The analysis demonstrates that the agency of young adult subject in the fiction lies in a range between the independent, romantic subject to the constructed, relatively oppressed postmodern subject. In the final part of the story, however, the subject’s main choice containing the conscious thought and action against the other ideological institutions and denial of their importance, is inclined to the romantic thought. So, we can say that the subject agency in this fiction emphasizing on the independency of the subject, is more based on a romantic thought, but given the suspension of the subject at the end of the story and bringing the possibilities like madness or death of the subject to mind, it also underlines the importance of the power institutions, as well as, the death as a biological and inevitable issue. On the other hand, emphasizing on the idea of being there for each other and giving superiority to this idea implies that some kind of generative identity is developed which, of course, requires a breakingaway of society and ignoring it.