شکسته‌نویسی در ادبیات کودک

در ادبیات کودک اگر از کودک انتظار برود که علاوه بر یادگیری زبان معیار با گویش محاوره‌ای و واژگان شکسته هم روبه‌رو شود، دچار نوعی دوگانگی خواهد شد. پیشنهادهای مقاله برای حل این دوگانگی عبارتند از: اول: تاکید بر راه‌حل محمود کیانوش یعنی استفاده از «نحو شکسته» به جای «واژه‌های شکسته». دوم: انتخاب واژه‌ها از میان مترادف‌ها نه فقط متناسب با فهم مخاطب بلکه متناسب با لذت آن‌ها از خواندن داستان. سوم: توجه به جغرافیا و عرف زبانی منطقه‌ی خاصی که متن در آن جریان دارد. چهارم: توجه به این نکته که واژه‌های سالم بدون نیاز به شکسته‌شدن، خود در موقعیت و فضای داستانی در ذهن مخاطب می‌شکنند. پنجم: گزینش واژه‌هایی که در عین سالم بودن، در گفت‌و‌گوهای اغلب مردم به کار می‌روند. ششم: توجه به واژه‌هایی که در ادبیات رسمی و حتی کهن وجود دارند اما در عین حال در محاورات مردم جاری‌اند. هفتم: بهره‌گیری از ضمایر ملکی متصل و حذف واژه‌هایی دست‌و‌پاگیر مانند «است» که کمک می‌کنند تا داستان به گویش مردم نزدیک شود. هشتم: توجه به این نکته که در داستان‌های تاریخی شکستن واژه‌ها ممکن است فضای گفت‌و‌گو را لوث کند. نهم: اگر به هر علتی تصمیم به شکستن واژه گرفتیم، بهتر است در این کار زیاده‌روی نکنیم. دهم: توجه به استثناهاست. در مواردی که سالم‌نویسی تصنعی جلوه می‌کند بهتر است واژه به شکل شکسته آورده شود. در پایان مدل «کاهش تعداد هجا»ی علی صلح‌جو نقد و مدل «نثر طبیعی» پیشنهاد شدده است. بر اساس این مدل، تعیین چیستی و چندوچون محاوره با قاعده میسر نیست. برای تعیین محاوره «خود نویسنده و منطق داستانش» ملاک اصلی هستند. پارادایم پژوهش کیفی با رویکرد تفسیری و شیوه‌ی داده‌کاوی قیاسی استقرایی و روش گردآوری منابع کتابخانه‌ای است.

Use of Vernacular in Children’s Literature

This paper discusses use of vernacular in writing fiction for children. In scientific and educational texts vernacular is rarely used as formal language is the means of writing, but in writing fiction one is faced with the dilemma whether to use vernacular or not as the writer is faced with a paradox –if one uses formal language, the friendly aspect of the story is lost. On the other hand, using vernacular means we have disregarded formal language. In this paper, suggestions are proposed to avoid this paradox: focusing on writing words correctly; breaking down the arrangement of vocabulary in order to make it closer to verbal utterance; choosing words suitable to the understanding of the reader and the geography and customs of the setting of place of the story; paying attention to words in formal literature which are used by people as well, and finally using possessive pronouns deleting verbs such as ast. The writer criticizing Ali Solhjoo’s model of reducing syllables proposes a natural prose model.