بررسی تطبیقی قصه‌ی فریدون به روایت ماصرمی‌ها

فریدون، پنجمین پادشاه نامدار کیانی است که داستان های مربوط به او، بخش قابل‌توجهی از شاهنامه ی فردوسی را به خود اختصاص داده است. در شاهنامه ، شمار کسانی که به همه ی دوره های زندگی آن ها پرداخته شده باشد، بسیار اندک است. یکی از این شخصیت ها فریدون است. ماجراهای مربوط به فریدون در میان عامه ی مردم نیز نفوذ گسترده ای یافته است. یکی از این گونه روایت ها، روایت یکی از نقالان روستای ماصرمروستایی در 40 کیلومتری جنوب غرب شیراز به نام «خاور قشنگ» است. نگارنده، نخست به شیوه ی میدانی، این روایت را ثبت کرده، سپس به بررسی تطبیقی آن با روایت شاهنامه ی فردوسی پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد راویان و نقّالان کوشیده اند برای پذیرش این داستان در میان مردم منطقه، دست به بومی سازی بزنند. به دیگرسخن، این روایت جز در برخی خطوط داستان، کمتر شباهتی به روایت شاهنامه دارد و یکسره متفاوت شده است. بررسی این روایت نشان می دهد که نقالان افزون بر روایت شاهنامه، به عناصر بومی و باورهای عامیانه، روایت های مذهبی و نیز اسطوره های کهن توجه داشته اند. به طورکلی می توان گفت تفاوت های دو روایت در سه بخش قابل بررسی است: حوادث، شخصیت ها و مکان های رخدادها.

A Comparative Study of Fereydoon’s Tale as Narrated by the Masarms

A Comparative Study of Fereydoon’s Tale as Narrated by the Masarms Abstract: Fereydoon is the fifth famous Kiani king whose stories are included in most part of ferdowsi’s Shahnameh. In Shahnameh, the number of people whose lives to be fully attended to is very limited. One of these personalities is Fereydoon. The adventures of Fereydoon have extensively pervaded into ordinary people’s lives. One of such narrations is one narrated by one of the narrators of Masarm village named “the beautiful orient”, located in Shiraz’s south west at a distance of forty kilometers. The author, first, with a field method, has registered the narration and, then, has attended to its comparative analysis with Ferdowsi’s Shahnameh narration. The findings of the study show that the narrators have attempted to domesticate the story for accepting the story amongst the people. In other words, this story bears little resemblance to that of Shahnameh’s narrations except very few lines made completely different. The investigation of this story shows that the narrators, in addition to Shahnameh’s narration, have paid meticulous attention to local elements and folk beliefs, religious narrations and old myths. In general, it can be said that the differences of the two narrations can be investigated in three sections: events, personalities and the places of such events.