بازتاب اوضاع اجتماعی در لالایی‌های عصر حاضر

لالایی‌ها یکی از شاخه‌های ادبیّات عامه محسوب می‌گردد که از حیث پرداختن به مسایل کودکانه و مخاطب خردسال، در زیرمجموعه‌ی ادبیّات کودک نیز قرار می‌گیرد. لالایی‌ها را میتوان نخستین نغمه‌های مختص کودکان در نظر گرفت که قدمتی به اندازه پیدایش بشر داشته‌اند. انعکاس مسایل سیاسی، فرهنگی، مذهبی و اجتماعی در قرون متمادی در لالایی‌ها مشهود بوده‌است، تا جایی که همین مطلب را می‌توان یکی از علل اساسی ماندگاری لالایی‌ها تلقّی نمود. تغییرات محتوایی لالاییها متناسب با مسایل هر دوره سبب پیدایش بستری مناسب برای آگاهی از مسایل غالب در زمان سرایش این زیر ژانر گردیدهاست که نمود مسایل اجتماعی نیز از این امر مستثنی نیست. تجلّی مسایل اجتماعی در لالایی‌های نوین که شاعران زمام‌دار سرایش لالایی‌ها گردیده‌اند، بیش از لالایی‌های قدیمی است که مادران سرایش را برعهده داشته‌اند، همین امر بر ضرورت بررسی بازتاب مسایل اجتماعی در لالایی‌های نوین می‌افزاید. پژوهش صورت گرفته نشان می‌دهد که در لالایی‌های‌نوین بنا به تغییرباورها و ساختارهای حاکم بر جامعه، محتوای لالایی‌ها در همه‌ی ابعاد به‌روز شده‌است. جدا از عوامل بیرونی چون توسعه‌ی صنعت یا عوامل جمعیّتی، ایدئولوژیک، عاملی شتاب دهنده در جهت تغییر اجتماعی در جامعه محسوب می‌شود که در لالایی‌های شاعران معاصرنیز نفوذ یافته‌ و سبب تغییر در محتوا و مضمون، موتیف‌های رایج در لالایی‌ها و فضای حاکم بر لالایی‌های معاصرشده‌است. در این پژوهش در پی آن هستیم که با روش توصیفی تحلیلی لالایی‌های عصر حاضر را از منظر اجتماعی مورد بررسی قرار داده و به تاثیرات این مسایل بر محتوای لالایی‌ها بپردازیم.

Reflection of Social Issues in contemporary Lullabies

Lullabies are considered as a branch of popular literature and are a subcategory of children’s literature as they pay attention to children and their issues. Furthermore, lullabies as the first type of music for children have a long history since the beginning of humanity. The reflection of the political, cultural, religious, and social issues in lullabies over centuries can be considered the main factor for their survival. Changes in the content of lullabies based on the issues of each age gives us the information regarding the social events of the time. The appearance of social issues in new lullabies, produced by poets, is more than the old lullabies that mothers used to sing necessitating further study. It is argued that beside elements such as development of industry or population changes, ideology has entered into lullabies changing the content, the motifs and the setting.