بررسی تاثیر متغیرهای اقتصادی- اجتماعی بر جرم در کشور، رهیافت تکنیک داده‌های ترکیبی (مطالعه موردی سرقت و قتل)

زمینه و هدف: ازجمله مسائلی که از اهمیت ویژه برخوردار بوده و اثرات زیان‌بار اجتماعی- اقتصادی را بر جامعه تحمیل می‌کند، موضوع جرم است. وقوع جرم مـتاثر از عوامل متعددی نظیر بیکاری، فقر، تورم و... است که بیشتر ریشه در مسائل اجتماعی و اقتصادی جامعه دارند. باتوجه به اهمیت امنیت، بررسی عوامل موثر بر جرم برای پیشگیری از آن ضروری بوده و ازاین‌رو، مطالعۀ حاضر می‌کوشد تا به بررسی عوامل اقتصادی- اجتماعی موثر بر جرم در ایران بپردازد.روش: مقاله حاضر با استفاده از الگوی داده‌های ترکیبی، رابطۀ میان عوامل اقتصادی– اجتماعی (بیکاری، نابرابری درآمدی، شهرنشینی، فقر و تورم) و جرم را در سال‌های 1379 تا 1391 مورد بررسی قرار داد. یافته‌ها: نتایج حاصل از برآورد الگوهای سرقت و قتل، بیانگر آن است که میان نرخ بیکاری، فقر، تورم، نابرابری درآمدی با سرقت و قتل رابطه مثبت و معنادار برقرار است. همچنین نتایج نشان داد که اگرچه میان نسبت شهرنشینی و سرقت رابطه مثبت و معنادار برقرار است اما این رابطه در الگوی قتل بی‌معنا است. به‌عبارتی میان قتل و نسبت شهرنشینی رابطه معناداری مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش با نتایج پژوهش‌های داخلی و خارجی در این حوزه هم‌خوانی دارد. بنابراین ازنظر سیاست‌گذاری پیشنهاد می‌شود تا باتوجه به نتایج حاصل از این پژوهش، سیستم قضایی و دولت در پیشگیری از جرم و مقابله با آن از برخورد قانونی صرف کاسته و در کنار مفهوم قانونی جرم، به عوامل تاثیرگذار بر این آسیب اجتماعی که بیشتر اجتماعی و اقتصادی هستند، توجه ویژه کنند. ازطرفی در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و اجتماعی، مسائل امنیتی نیز مورد توجه قرار گیرد.