مفهوم‌پردازی مدیریت جهادی در پرتو آموزه‌های نهج‌البلاغه

زمینه و هدف: مفهوم مدیریت جهادی به‌طور خاص، پس از مطرح‌شدن شعار سال 1393 به‌عنوان سال «فرهنگ و اقتصاد با عزم ملی و مدیریت جهادی» توسط مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظله‌العالی) مورد توجه قرار گرفت. باتوجه به نقش و اهمیت مدیریت جهادی در شرایط حساس کنونی کشور و دهه پیشرفت و عدالت، درک مفهومی و تبیین ابعاد و مولفه‌های مدیریت جهادی ضروری به‌نظر می‌رسد. روش: این مقاله به مفهوم‌پردازی مدیریت جهادی در پرتو نهج‌البلاغه امام علی (علیه‌السلام) با رویکرد استقرایی پرداخته است. باتوجه به خلا مبانی نظری در رابطه با مفهوم مدیریت جهادی، این مطالعه ازنظر هدف، اکتشافی و به‌دنبال ایجاد دانش و درک بهتر از پدیده مورد بررسی است؛ بنابراین نحوه انجام پژوهش حاضر، کیفی بوده و براساس راهبرد نظریه داده‌بنیاد، مضامین و ابعاد مدیریت جهادی‌ استخراج شدند. یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهند که قرب الهی، توکل، آینده‌نگری و دوراندیشی، واقع‌گرایی، عقلانیت و خردورزی، اشاعه وحدت، مدیریت راهبردی سرمایه انسانی، مدیریت راهبردی علم و فناوری، خودارزیابی و بهبود مستمر و درنظرگرفتن مدیریت به‌عنوان «آزمایش» ازجمله مهم‌ترین موارد قابل توجه در رابطه با مدیریت جهادی هستند.نتیجه‌گیری: مفهوم مدیریت جهادی، مفهومی جامع است که دربرگیرنده مبانی و اصول اولیه و اساسی مدیریت در مکتب اسلام است و مسیر و روند حرکت مدیران در جامعه اسلامی را مشخص کرده و می‌تواند راهگشای مشکلات جامعه در دهه پیشرفت و عدالت و در راستای تحقق چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران باشد. باتوجه به یافته‌های پژوهش، فرهنگ‌سازی و تبدیل مدیریت جهادی به گفتمان جامعه در سطوح مختلف مدیریتی و اجرایی می‌تواند نقش بسزایی در حل مشکلات کشور داشته باشد، ضمن این‌که خطوط راهنمای کلیدی برای سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران کلان کشور خواهد بود.