اهداف انضباط انتظامی در آموزه‌های مدیریتی نهج البلاغه

زمینه و هدف: بررسی و تبیین اجزا و مولفه‌های انضباط انتظامی و مشخص ساختن ارتباط آنها در آموزه‌های مدیریتی نهج البلاغه، هدف مقالۀ حاضر است. روش تحقیق: این نوشتار کیفی در صدد است با روش استنادی و تحلیلی، اهداف انضباط انتظامی را مبتنی بر تعریف دقیق مفاهیم و تجزیه و تحلیل اطلاعات استخراج شده از نهج البلاغه و شرح‌ها و تفاسیر مرتبط با آن احصا کند.یافته‌ها: یافته‌های تحقیق بر این مبناست که اهداف انضباط انتظامی در آموزه‌های مدیریتی نهج‌البلاغه در دو بُعد غایی و واسطه‌ای قابل پوشش است. اهداف غایی عبارت است از: قرب الهی، تقوا، عدالت، رشد و کمال و اهداف واسطه‌ای در بردارندۀ دو وجه معنوی و ظاهری است. در وجه معنوی، ایمان و اعتقاد به خدا و مبانی دین مبین اسلام، انجام فرائض دینی، پایبند بودن به احکام و ارزشهای اخلاق اسلامی، احساس مسئولیت معنوی در قبال نظام حکومت اسلامی، قانون و وظایف محوله، اعتقاد به منطقی و عادلانه بودن مقررات و اعتقاد به فرماندهان؛ و در وجه ظاهری، حفظ احترامات، آراستگی ظاهری و دقت در اجرای قوانین، مقررات و دستورها استخراج شده است.نتیجه‌گیری: نهج‌البلاغه کتابی است جامع که می‌توان با رویکردهای مختلف، از جمله رویکرد مدیریتی و حوزۀ مطالعات انتظامی متناسب با مفاهیم و بایسته‌های سازمانی مانند انضباط انتظامی از آن بهره گرفت. نتایج تحقیق نشان داد اهداف غایی انضباط انتظامی در نهج البلاغه، در قرب الهی، تقوا، عدالت، رشد و کمال خلاصه می‌شود و مولفه‌های اهداف واسطه‌ای انضباط انتظامی در نهج البلاغه از جنبۀ معنوی انضباط انتظامی مبتنی بر «ایمان و اعتقاد مامور نیروی انتظامی به خدا و مبانی دین مبین اسلام»، «انجام فرائض دینی»، «پایبند بودن به احکام و ارزشهای اخلاق اسلامی»، «احساس مسئولیت معنوی در قبال نظام حکومت اسلامی»، «قانون و وظایف محوله، اعتقاد به منطقی و عادلانه بودن مقررات»، «اعتقاد به فرماندهان ، روسا و مدیران و همکاران در کارکنان» است و همچنین از جنبۀ ظاهری انضباط انتظامی مبتنی بر «حفظ احترامات»، «آراستگی ظاهری» و «دقت در اجرای قوانین، مقررات و دستورها» است.