نقش مهارت‌های حل مساله اجتماعی و مدیریت کلاس در پیش‌بینی فرسودگی شغلی معلمان مدارس متوسطه استان خراسان شمالی

هدف این پژوهش بررسی نقش مهارت‌های حل مساله اجتماعی و مدیریت کلاس در پیش‌بینی فرسودگی شغلی معلمان مدارس متوسطه بود. طرح مطالعه حاضر توصیفی از نوع مقطعی بود. جامعه پژوهش معلمان مدارس متوسطه اول و دوم استان خراسان شمالی در سال تحصیلی 99 1398 به تعداد 6762 نفر بودند. نمونه پژوهش بر اساس فرمول کوکران 372 نفر برآورد شد که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه‌های مهارت‌های حل مساله اجتماعی دزوریلا و همکاران (2002)، محقق‌ساخته مدیریت کلاس و فرسودگی شغلی ماسلاچ و جکسون (1981) بودند. داده‌ها با روش‌های ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان در نرم‌افزار spss نسخه 21 تحلیل شدند. نتایج بررسی ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که مهارت‌های حل مساله اجتماعی (0.45 =r) و مدیریت کلاس (0.37 =r) با فرسودگی شغلی معلمان مدارس متوسطه رابطه منفی و معنادار داشتند. همچنین، مهارت‌های حل مساله اجتماعی و مدیریت کلاس توانستند 31 درصد از تغییرات فرسودگی شغلی آنان را پیش‌بینی کنند که در این پیش‌بینی سهم مهارت‌های حل مساله اجتماعی بیشتر از مدیریت کلاس بود (0.05>p). نتایج پژوهش حاضر نشان‌دهنده نقش موثر مهارت‌های حل مساله اجتماعی و مدیریت کلاس در پیش‌بینی فرسودگی شغلی معلمان مدارس متوسطه بود. در نتیجه، برنامه‌ریزی برای کاهش فرسودگی شغلی آنان با استفاده از بهبود مهارت‌های حل مساله اجتماعی و مدیریت کلاس ضروری است. بنابراین، مسئولان و متخصصان حوزه تعلیم و تربیت می‌توانند با استفاده از نتایج این پژوهش و پژوهش‌های مشابه برنامه‌هایی جهت کاهش فرسودگی شغلی معلمان طراحی و با بهره‌گیری از اساتید خبره و توانمند اقدام به اجرای آنها در قالب دوره‌های ضمن خدمت کنند.

the role of social problem solving skills and classroom management in predicting job burnout of high school teachers in north khorasan province

the aim of this research was investigate the role of social problem solving skills and classroom management in predicting job burnout of high school teachers in north khorasan province. the present study design was descriptive from type of cross sectional. the study population was the first and second secondary schools teachers of the of north khorasan province in the 2019 2020 academic years with number of 6762 people. the research sample based on cochran’s formula was estimated 372 people who were selected by multistep cluster sampling method. the research instruments were the questionnaires of d’zurilla et al social problem solving skills (2002), researcher made classroom management and maslach jackson job burnout (1981). data were analyzed by pearson correlation coefficient and multiple regression with enter model in spss software version 21. the results of pearson correlation coefficients showed that social problem solving skills (r= 0/45) and classroom management (r= 0/37) had a negative and significant relationship with job burnout of high school teachers. also, social problem solving skills and classroom management were able to predict 31% of their job burnout changes, which in this predicting the share of social problem solving skills was higher than classroom management (p < 0/05). the results of the present study showed the effective role of social problem solving skills and classroom management in predicting job burnout of high school teachers. as a result, planning is needed to reduce their job burnout by improving social problem solving skills and classroom management. therefore, officials and specialists in the field of education can use the results of this research and similar research to design programs to reduce job burnout of teachers and using qualified and capable professors to implement them in the form of in service courses.