اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر سرمایه روانشناختی کارکنان نوبت‌کاردانشگاه

کار از نظر سلامت عامل بسیار ارزشمندی محسوب می شود و درصد قابل توجهی از شاغلین در حرفه‌های مختلف با برنامه نوبت کاری مشغول به کار هستند، همچنین نوبت‌کاری یکی از پدیده‌های اجتماعی است که در تاریخ بشری ریشه دارد و از روزگاران دیرین، مقوله‌ای آشنا بوده است و سرمایه روانشناختی از سرمایه های ناملموس سازمانی است که برخلاف سرمایه های ملموس با هزینه های کمتر قابل مدیریت و رهبری می باشد، لذا این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مولفه‌های سرمایه روانشناختی کارکنان نوبت کار دانشگاه به مرحله اجرا در آمد. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون بود. جامعه آماری را کلیه کارکنان نوبت کار دانشگاه آزاد اصفهان (خوراسگان) در سال 1397شامل می شد. بدین منظور 52 نفر از کارکنان،که دارای معیارهای ورود به پژوهش بودند به شیوه تصادفی، انتخاب و سپس 32 نفر به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (هر گروه 16 نفر). آزمودنی‌ها قبل و بعد از مداخله به ابزار پژوهش شامل مقیاس سنجش سرمایه روانشناختی (لوتانز، 2007) پاسخ دادند. آزمودنی‌های گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند اما بر گروه کنترل هیچ مداخله ای صورت نگرفت. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده گردید. یافته‌ها حاکی از افزایش میانگین مولفه‌های امید، خوشبینی، خودکارآمدی و تاب‌آوری، در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل بود(05/0p≤). بنابر یافته‌های پژوهش، برای افزایش مولفه‌های سرمایه روانشناختی کارکنان نوبت کار، می‌توان از شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی سود جست.

the effectiveness of mindfulness based cognitive therapy on psychological capital of shift workers

work is a very valuable factor in terms of health and a significant percentage of employees in different professions are working with a shift program. shift work is also one of the social phenomena that has its roots in human history and has been a familiar category since ancient times. and psychological capital is one of the intangible assets of an organization that, unlike tangible assets, can be managed and led at a lower cost, so the purpose of this research was to determine the effectiveness of mindfulness based cognitive therapy on psychological capital of shift workers. the research method was a pre test and post test. the statistical population included all shift workers of isfahan azad university (khorasgan) in 2018. for sampling ,52 employees were selected, who had entry criteria for the research, randomly and responded to the questionnaire of depression, anxiety and stress, then 32 patients were randomly assigned into two experimental groups and control were replaced (each group was 16). before and after intervention, the subjects responded to the questionnaire of psychological capital (lutans, 2007). he experimental group received mindfulness based cognitive therapy for 8 sessions of 90 minutes, but no intervention was performed on the control group. multiple variable covariance analysis was used to analyze the data. the findings showed an increase in the mean of hope, optimism, self efficacy and resilience in the experimental group compared to the control group (p≤ 0.05). according to the findings of this study, for increase the psychological capital components of shift workers, mindfulness based cognitive therapy can be used.key words: psychological capital, shift workers, mindfulness based cognitive therapy