مقایسه اثربخشی آموزش همدلی با آموزش مبتنی بر دیدگاه گیری اجتماعی بر شناخت اجتماعی نوجوانان دارای قلدری سایبری

هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش همدلی با آموزش مبتنی بر دیدگاه گیری اجتماعی بر شناخت اجتماعی نوجوانان دارای قلدری سایبری بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری یک ماهه بود. در این پژوهش جامعه آماری دانش‏آموزان دختر دوره اول متوسطه شهر بوشهر در سال تحصیلی 1399 1398 بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده تعداد 45 نفر از آنان در دو گروه آزمایش(هر گروه 15 دانشآموز) و یک گروه کنترل(15 نفر) قرار گرفتند. گروه‌های آزمایش تحت آموزش همدلی (10 جلسه 90 دقیقه‌ای) و آموزش مبتنی بر دیدگاهگیری اجتماعی(10 جلسه 90 دقیقه‌ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‏ای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از پرسشنامه قلدری سایبری آنتیادو، کوکینوس و مارکوس(2016) و پرسشنامه شناخت اجتماعی نجاتی، کمری و جعفری(1397) به منظور گردآوری دادهها استفاده شد. تحلیل دادههای به‌دست‌آمده از اجرای پرسشنامهها از طریق نرمافزار spss نسخه 24 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه‏گیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد هر دو درمان مذکور در مرحله پس‌آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر شناخت اجتماعی نوجوانان دارای قلدری سایبری اعمال کردند(0.05>p). همچنین، آموزش مبتنی بر دیدگاهگیری اجتماعی نسبت به آموزش همدلی در بهبود شناخت اجتماعی موثرتر بود(0.05>p).  بر اساس نتایج پژوهش حاضر، میتوان گفت که آموزش مبتنی بر دیدگاهگیری اجتماعی و آموزش همدلی میتوانند به عنوان یک شیوه درمانی برای بهبود شناخت اجتماعی نوجوانان دارای قلدری سایبری در محیط های آموزشی و درمانی به کار برده شوند.

the comparison of effectiveness of empathy training and social perspective taking training on social cognition of adolescents with cyber bullying

the purpose of this study was to comparison of effectiveness of empathy training and social perspective taking training on social cognition of adolescents with cyber bullying. this experimental study was conducted with a pretest posttest design with control group and follow up one month. the statistical population of this study included all the female students high school in bushehr city in year academic 2018 2019 and 45 student were considered as the sample size in two experimental groups (each group of 15 student) and control (15 student). the experimental groups underwent empathy training (10 sessions 90 minutes) and social perspective taking training (10 sessions 90 minutes), but the control group received no training and remained in the waiting list. to collect data cyber bullying questionnaire of antoniadou, kokkinos and markos (2016) and social cognition questionnaire of nejati, kamari and jafari (2018). data analysis was performed using spss 24 software in two sections: descriptive and inferential (analysis of variance with repeated measures and bonferroni). the results of the study showed that both types of treatment in post test and follow up had a significant effect on social cognition of adolescents with cyber bullying (p < 0.05).  also, social perspective taking training had stronger effects than empathy training in improvement of social cognition (p < 0.05). based on the results of this study, it can be said that social perspective taking training and empathy training can be used as a treatment to improvement of social cognition in educational and therapeutic settings.