پیش بینی کننده های مصرف تریاک در نوجوانان: عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی

با توجه به مضرات مصرف تریاک در بین نوجوانان و لزوم شناخت مولفه‌ها و ابعاد این رفتار جهت طراحی مداخلات متناسب و اثربخش، پژوهش حاضر با هدف تعیین پیش‌بینی‌کننده‌های مصرف تریاک (فردی، خانوادگی و اجتماعی) در نوجوانان انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه شهر اصفهان در سال 1397 بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای 201 نفر انتخاب و توسط نیمرخ مصرف مواد و پرسشنامه بررسی وضعیت مصرف مواد، مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه استاندارد نیمرخ مصرف مواد (محمدخانی، 1386) و پرسشنامه بررسی وضعیت مصرف مواد (محمدخانی، 1385) بودند. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام انجام شد. نتایج نشان داد که بین مصرف تریاک در طول عمر و مولفه‌‌های نگرش به مصرف مواد، ناامیدی، هیجان‌خواهی، تکانشگری، تعارضات خانوادگی، نگرش والدین به مواد، نظارت خانواده، بی‌نظمی محیط اجتماعی، احساس تعهد به مدرسه، فضای روانی- اجتماعی مدرسه نیمرخ خطرمصرف رابطه معنی-داری وجود دارد (0.05p<). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که نگرش به مصرف مواد مولفه مصرف تریاک در طول عمر را با تبیین 0.47 از واریانس، مورد پیش‌بینی قرار می‌دهد. همچنین ناامیدی و نگرش به مصرف مواد مولفه کشیدن تریاک در 12 ماه گذشته را با تببین 0.17 و در یک ماه گذشته را با تببین 0.17 از واریانس مورد پیش‌بینی قرار داده‌اند. با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان گفت مصرف تریاک در نوجوانان یک پدیده چندعاملی و چندسطحی بوده و عوامل تعیین‌کننده گر-ایش به آن ‌در سطوح متعدد فردی، اجتماعی و خانوادگی قرار دارد که باید در مداخلات پیشگیری، کنترل و ترک تریاک مدنظر قرار گیرد.

predictors of opium in adolescents: individual, family and social factors

considering the risks of opium use among adolescents and need to identify the components and dimensions of these behaviors in order to design appropriate and effective interventions, the aim of this study was conducted to determine the predictors of opium use (individual, family and social) among students. the research method was descriptive correlational. the statistical population of the study was all male high school students in isfahan in 1397, who were selected using the cluster random sampling method of 201 people and were evaluated by the drug consumption profile and the drug status status questionnaire. the research instruments included the standard questionnaire of drug consumption profile (mohammadkhani, 2007) and the questionnaire on the status of drug use (mohammadkhani, 2006). data analysis results were performed using pearson correlation coefficient and stepwise regression. the results correlation coefficient showed that were significant positive correlation betweenopium use in a lifetime with components attitudes toward drug use, hopelessness, sensation seeking, impulsivity, family conflict, parental attitudes to drugs, family monitoring, irregularities social environment, a sense of commitment to school and school psychosocial environment of profile of risk use drug (p<./05) .also the resultsstepwise regression analysis showed that components of attitudes to drug usepredictive variance opium use in a lifetime with components to explain the 47 percent. also attitudes toward drug use and hopelessness 17 percent of variance the opium use in the past month and 17 percent of variance the opium use in the past 12 monthpredictive and explain. according to the resultscan be saidopium use by adolescents is a multi-factor and multi-level and major factors determining there are at multiple levels: individual, social and family that should for intervention, prevention, control opium are be considered.