ارزیابی اثر ریسک تصمیم گیری بر انتخاب مناطق مستعد طبیعت گردی در شهرستان ماهنشان استان زنجان

در حال حاضر  طبیعت گردی فرآیندی است که از دیرباز با اشکال خاص خود به‌منظور تامین نیازهای روانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی انسان‌ها وجود داشته است. در این پژوهش شهرستان ماهنشان در استان زنجان به‌منظور توسعه‌طبیعت‌گردی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا، سناریوهای مختلفی براساس میزان ریسک تصمیم‌گیری طراحی و مقایسه‌آنها براساس سنجه‌های سیمای سرزمین به‌منظور انتخاب بهینه‌ترین سناریو انجام شد. ابتدا داده‌های مختلف در 6 گروه شامل شکل زمین، آب‌شناسی، پوشش زمین و زیستگاه‌ها، خاک و زمین‌شناسی، آثار تاریخی و جاذبه‌های طبیعی و ساخته‌شده‌ها آماده‌سازی شدند. معیارهای مورد نظر براساس نظرات کارشناس ارزشگذاری و سپس روش میانگین‌گیری وزنی ترتیبی (owa) در محیط terrset به‌منظور تلفیق لایه‌های اطلاعاتی مد نظر قرار گرفت. در این راستا، براساس کمیت‌ساز فازی (α) سناریوهای مختلفی طراحی گردید. مقایسه‌سناریوها صرفاً بر مبنای کلاس‌های با مطلوبیت متوسط تا خیلی زیاد و برخی از مهمترین سنجه‌های سیمای سرزمین به‌منظور تعیین بهترین سناریو و اجرای روش تاپسیس انجام شد. مقایسه‌سناریو‌ها نشان داد که مطلوب‌ترین سناریو برای ارزیابی توان طبیعت‌گردی در منطقه سناریویی است که در آن جبران‌پذیری کامل اهمیت معیارها و میزان برابر ریسک‌گریزی و ریسک‌پذیری رعایت شده باشد. براساس بهترین سناریو، در مجموع حدود 50 درصد از مساحت شهرستان برای توسعه‌طبیعت‌گردی توان متوسط تا خیلی زیاد دارد.

evaluating the impact of decision risk on the selection of potential nature tourism areas in mahenshan city zanjan province

currently, nature tourism is a process that has existed for a long time with its own formsin order to meet the psychological, cultural, social and economic needs of humans. in thisresearch, mahenshan city in zanjan province was evaluated in order to develop naturetourism. in this regard, different scenarios were designed based on the risk level ofdecision-making and their comparison was carried out based on the features of thelandscape in order to select the most optimal scenario. first, different data were preparedin 6 groups including landform, hydrology, land cover and habitats, soil and geology,historical monuments and natural and built attractions. the desired criteria wereconsidered based on the opinions of the valuation expert and then the ordinal weightedaveraging method (owa) in the terrset environment in order to combine the layers ofinformation. in this regard, various scenarios were designed based on the fuzzy quantifier(α). the comparison of the scenarios was done only on the basis of classes with mediumto very high desirability and some of the most important parameters of the landscape inorder to determine the best scenario using the topsis method. the comparison of thescenarios based on the parameters of the landscape indicated that the most favorablescenario for evaluating the potential of nature tourism in the region is the scenario inwhich the full compensability of the importance of the criteria and the equal amount ofrisk aversion and risk tolerance are observed. based on the best scenario, a total of about50% of the city's area has medium to very high capacity for the development of naturetourism.