ارزیابی کیفیت زیستگاه مرال (cervus elaphus maral) در استان گلستان

تغییرات کاربری اراضی به‌علت افزایش توسعه‌ شهری و رشد بی سابقه‌ جمعیت، افزایش یافته است. الگوی نامناسب پوشش اراضی می تواند موجب تخریب و نابودی زیستگاه های حیات وحش شده و تنوع زیستی را تحت تاثیر قرار دهد. از طرفی، مرال به عنوان بزرگترین گوزن بومی ایران و نقش مهمی که در تنوع زیستی دارد، بسیار مورد توجه مدیران جنگل قرار گرفته است. در پژوهش حاضر زیستگاه گونه‌ مرال در استان گلستان و میزان تاثیر کاربری اراضی بر کیفیت زیستگاه این گونه با استفاده از مدل habitat quality در نرم‌افزار invest مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که 77/99 درصد از سطح استان دارای کیفیت خیلی پایین، 0/03درصد دارای کیفیت متوسط، 2/15درصد دارای کیفیت خوب و 18/81 درصد دارای کیفیت خیلی خوب برای زیستن مرال است. بهتر است راهبردهای مدیریتی در خصوص تاسیس واحدهای دامداری، توسعه‌ شهری و روستایی، تبدیل اراضی جنگلی، توسعه‌ کشاورزی با تدابیر از پیش‌ تعیین شده ای در راستای حفظ زیستگاه مرال در نظر گرفته شود. نتایج پژوهش حاضر با شناسایی مناطق داغ با کیفیت بالای زیستگاهی و نیز تعیین مهم ترین عرصه‌ های نیازمند حفاظت بیشتر می تواند در برنامه‌ریزی‌های حفاظتی لحاظ شود. همچنین پیشنهاد می‌شود سناریو‌های مختلف تغییر کاربری اراضی در مدل‌سازی کیفیت زیستگاه مد نظر قرار گیرد تا برنامه‌های مناسب‌تری در امر حفاظت طرح‌ریزی گردد.

evaluating habitat quality of cervus elaphus maral in golestan province

land use changes have accelerated due to urban development and population growth. the inappropriate pattern of land cover, can cause the destruction of wildlife habitats and overshadow biodiversity. on the other hand, cervus elaphus maral, as the largest native deer in iran and its important role in biodiversity, has been given a lot of attention by forest guards. in the present study, the habitat of the cervus elaphus maral in golestan province and the imapact of land use on the habitat quality of this species were evaluated using the habitat quality model. the results showed that 78.99% of the golestan province has very low quality, 0.03% has medium quality, 2.15% has good quality and 18.81% has very good quality for cervus elaphus maral living. the results of the current research can be included in conservation planning by identifying hotspots with high habitat quality and determining the most important areas that need more protection. it is also suggested that land use change scenarios should be considered in habitat quality modeling so that more suitable programs can be made in the matter of planning protection.