بررسی وجود رابطه‌ نامتقارن بین توسعه‌ مالی و منابع طبیعی در اقتصاد ایران

به‌منظور ارتقاء فعالیت‌های اقتصادی، به ساختار مالی مولد و سالم به‌عنوان ستون فقرات توسعه‌ اقتصادی کشور نیاز است. بحث در مورد منابع طبیعی و تاثیر آن بر توسعه‌ مالی در چند دهه‌ گذشته یک حوزه‌ مهم تحقیقاتی بوده است. مطالعه‌ حاضر با ترکیب متغیرهای تولید ناخالص داخلی واقعی، تشکیل سرمایه، آموزش، جهانی‌سازی و منابع طبیعی با استفاده از داده‌های سالانه از 1358 تا 1397، رابطه‌ نامتقارن بین توسعه‌ مالی و منابع طبیعی را بررسی می‌کند. این مطالعه، علاوه بر آزمون ریشه‌ واحد معمولی، از آزمون ریشه‌ واحد با چندین شکست ساختاری استفاده می‌کند. از روش هم انباشتگی مکی نیز برای تعیین رابطه‌ بلندمدت تا 5 شکست ساختاری استفاده ‌شده است. علاوه بر این، هم انباشتگی خودتوضیح با وقفه‌های گسترده‌ غیرخطی برای تعیین رابطه‌ نامتقارن بلندمدت بین متغیرها اعمال گردید. ضرایب بلندمدت منابع طبیعی (هر دو اثر مثبت و منفی بلندمدت) به‌ترتیب 0/175 و 0/611 برآورد شده. این بدین معنی است که افزایش 1 درصدی منابع طبیعی 0/1759درصد توسعه‌ مالی را افزایش می‌دهد و کاهش 1 درصدی در منابع طبیعی باعث افزایش توسعه‌ مالی به مقدار 0/611 درصد خواهد شد. رابطه‌ بین جهانی‌سازی و توسعه مالی از نظر آماری مثبت و معنی‌دار می‌باشد. اگر جهانی‌شدن 1 درصد افزایش یابد، توسعه‌ مالی در کوتاه‌مدت و بلندمدت 0/860 درصد و 2/021 درصد رشد می‌کند، درحالی‌که تولید ناخالص داخلی تاثیر منفی و قابل‌توجهی بر توسعه‌ مالی در بلندمدت دارد. همچنین، وجود یک رابطه‌ نامتقارن در بلند‌مدت و کوتاه‌مدت بین منابع طبیعی و توسعه‌ مالی تایید شده است. این نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در بخش بانکی می‌تواند بخش منابع طبیعی را در ایران تحت تاءثیر قرار دهد.

investigating the asymmetric relationship between financial development and natural resources in the iranian economy

in order to promote the economic activities of a country, it needs a productive and healthy financial structure and financial development as the backbone of the country’s economic development. the debate over the impact of natural resources and their impact on financial development has been an important area of ​​research over the past few decades. the present study examines the asymmetric relationship between financial development and natural resources by combining the variables of real gdp, capital, education, globalization and natural resources using annual data from 1979 to 2018.  in addition to the standard unit root test, this study uses a single root test with several structural failures. the maki cointegration method is also used to determine the longrun relationship of up to 5 structural breaks. in addition, selfexplanatory cointegration with wide nonlinear intervals is applied to determine the longterm asymmetric relationship between variables. longterm results show the confirmation of the positive effect of natural resources with coefficients of 0.175 and 0.611 on financial development in longterm positive and negative shocks. in addition, education with a coefficient of 6.983 has a positive and significant effect on financial development in the long run, while gdp has a significant negative impact on financial development in the long run. also, the existence of an asymmetric longterm and shortterm relationship between natural resources and financial development has been confirmed. this shows that significant investment in the banking sector for iran can affect the natural resources sector.