پیش‌بینی مطلوبیت زیستگاه گربه‌ شنی (felis margarita) با استفاده از رویکرد شبکه‌ بیزین

گربه‌ شنی (felis margarita) گربه سان کوچکی از خانواده  felidaeاست که در شنزارهای بیابانی آفریقای شمالی، عربستان، آسیای مرکزی، پاکستان و نیز نواحی استپی و بیابانی مرکز ایران پراکنش دارد. این گونه در طبقه‌ حداقل نگرانی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (iucn) و در ضمیمه‌  iiکنوانسیون منع تجارت گونه های در خطر انقراض (cites) طبقه بندی می شود. حفاظت موفق از این گونه نیازمند درک جامع از نیازهای زیستگاهی آن است. در این مطالعه مدل مطلوبیت زیستگاه گونه با استفاده از شبکه‌ باور بیزین و از طریق گردهم آوری دانش و اطلاعات موجود، واسنجی، تحلیل حساسیت و تایید ساخته شد. امکان لانه سازی، تراکم طعمه، فاصله از تاغزار و استحکام خاک به‌عنوان مهمترین متغیرهای تعیین کننده‌ مطلوبیت زیستگاه گربه‌ شنی تشخیص داده شد. صحت کلی مدل (96/7%) با استفاده از 120 نقطه‌ حضور و عدم حضور گونه در شرق استان اصفهان ارزیابی شد. نتایج ارزیابی مدل با استفاده از تجزیه و تحلیل حساسیت و بکارگیری داده های حاصل از کار میدانی نشان داد که مدل تهیه شده به‌خوبی در جهت تعیین مطلوبیت زیستگاه عمل می کند. نتایج این مدل نه تنها توانست مجموع نظر کارشناسی و داده های حاصل از نقشه های کاربری اراضی را در کنار هم بگذارد، بلکه پایه‌ مناسبی جهت استفاده در مدیریت تطبیقی برای حفاظت از زیستگاه های گربه‌ شنی ایجاد کرده است.

predicting habitat suitability of sand cat (felis margarita) using bayesian network approach

sand cat felis margarita (felidae) is a small cat distributed in deserts of north africa, arabia, central asia, pakistan and central iran. this species is listed as least concern (lc) by iucn and categorized on appendix ii of the cites. successful conservation of this species demands for a comprehensive understanding of its habitat requirements. in this study, a bayesian belief network (bbn) habitat suitability model was developed for sand cat through a practice of knowledge elicitation, calibration, sensitivity analysis and verification. denning possibility, prey density, distance to haloxylon woods, and soil stability were recognized as the most important variables determining habitat suitability of sand cat. overall accuracy of the model was calculated at 96.7% using 120 presence/absence points collected across the species habitat in eastern isfahan province. the results of model evaluation by sensitivity analysis and using data from fieldwork showed that the prepared model works well to determine habitat suitability. the results of this model not only combined the expert opinion and quantitative data obtained from land use maps, but also provided a good basis for use in adaptive management for the management of sand cat habitats.