رابطۀ تغییرات پوشش/ کاربری شهرستان شوشتر با دمای سطح زمین با استفاده از طبقه‌بندی شیءگرا و الگوریتم پنجرۀ مجزا

فعالیت‌های انسانی مانند تغییرات کاربری اراضی، اثر مهمی بر دمای سطح زمین و ایجاد جزایر حرارتی دارد. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر تغییر کاربری بر الگوی زمانی و مکانی دمای سطح زمین و جزایر حرارتی در شهرستان شوشتر در طی سال‌های 2002 تا 2020 است. ابتدا تصاویر سال‌های 2002، 2013 و 2020 لندست با استفاده از روش پردازش شیءگرا، طبقه‌بندی و سپس دمای سطح زمین با الگوریتم پنجرۀ مجزا استخراج شد. برای بررسی زمانی و مکانی دمای سطح زمین و جزایر حرارتی از پارامترهای ndvi، uhii و uhiii استفاده شده و دمای طبقات کم تا زیاد پوشش گیاهی استخراج شد. نتایج تغییرات کاربری زمین در دورۀ هجده‌ساله نشان داد که مناطق ساخته‌شده و بایر به‌ترتیب 21895/40و 26761/04هکتار افزایش و پوشش گیاهی و پهنه‌های آب به‌ترتیب 43790/79و 4865/64هکتار کاهش یافتند. نتایج حداکثر دمای کاربری‌ها، روند افزایشی دما در همۀ کاربری‌ها را آشکار کرد؛ به‌شکلی که بین سال‌های 2002 تا 2020، چهار کاربری پوشش گیاهی، نواحی بایر، مناطق ساخته‌شده و پهنه‌های آب به‌ترتیب با 7/40، 7/42، 6/82 و 6/87 درجۀ سلسیوس افزایش دما داشتند. برمبنای نتایج پارامترهای uhii و uhiii، طبقات با پوشش گیاهی کم، بیشترین دما را نسبت به طبقات با پوشش گیاهی متوسط و زیاد داشتند و جزایر حرارتی در سال‌های 2013 و 2020 در نواحی شمال، جنوب شرق و شمال شرق شهرستان تشکیل شد.

the relationship between land cover/use changes and land surface temperature using object-oriented classification and split-window algorithm in shooshtar township

human activities such as land-use changes have a significant effect on the earth’s surface temperature and the creation of heat islands. this study aimed to investigate the impact of land-use changes on the temporal-spatial pattern of the surface temperatures and heat islands in shooshtar township between 2002 to 2020. first, the landsat 2002, 2013, and 2020 images were classified using object-oriented processing methods, and then the earth surface temperature was extracted by the split-window algorithm. having measured the temporal-spatial changes in the surface temperature and the heat islands, the indices ndvi, uhii, and uhiii were implemented. the results showed an increase in built-up areas as well as barrenlands by 21895.40 and 26761.04 hectares, individually. by contrast, the vegetation cover and waterbodies decreased down to 43790.79 and 4865.64 hectares, respectively. according to the results, the maximum temperatures index revealed an uptrend in the temperature of all the landuses; there has been a constant increase with an amount of 7.40, 7.42, 6.82, and 6.87 degrees celsius in the temperatures of the landuses the vegetation cover, barrenlands, built-ups, and waterbodies, respectively, during the 2002-2020 study period. the uhii and uhiii indices showed that the low land-cover class had a higher temperature than the classes with medium and large land-covers. furthermore, the heat islands were distinguishably formed by 2013 and 2020 most in the northern, southeastern, and northeastern areas of shooshtar township.