مطالعه امکان سنجی مدل ارزش‌گذاری سرمایه محیط‌زیست در ایران (مطالعه موردی: شهرستان بن در استان چهارمحال و بختیاری)

رشد جمعیت و گسترش علوم و فنون باعث شده است که برداشت‌های بی‌رویه از منابع‌طبیعی منجر به مخاطره انداختن محیط‌زیست گردد. منابع طبیعی هر کشوری از زیربناهای مهم توسعه‌ی اقتصادی آن می‌باشد، این امر به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه مصداق بیشتری پیدا می-کند. برای مدیریت و بهره‌برداری پایدار از اکوسیستم‌های طبیعی و نیمه‌طبیعی داشتن اطلاعات کافی از ارزش‌های اقتصادی خدمات اکوسیستم-ها مورد نیاز می‌باشد. ارزش‌گذاری اقتصادی خدمات اکوسیستم‌ها با هدف جلوگیری از تخریب و بهره‌برداری بی رویه منابع‌طبیعی و تعدیل و اصلاح مجموعه محاسبات ملی انجام می‌گیرد. هدف از پژوهش حاضر برآورد ارزش سرمایه‌های محیط‌زیست شهرستان بن در سال 1395 است. در این مطالعه برای محاسبه ارزش اقنصادی سرمایه‌های بازاری محیط‌زیست از روش‌های اقتصاد مهندسی هزینه جایگزین و هزینه فرصت و برای برآورد ارزش اقتصادی سرمایه‌های غیربازاری محیط‌زیست از روش ارزش گذاری مشروط با بهره‌گیری از رهیافت ترجیحات اظهارشده و مدل لوجیت استفاده شده است. داده‌های مورد نیاز در این مطالعه شامل آمار و اطلاعات ثبت‌شده در ادارات استان و همچنین تکمیل 554 پرسش‌نامه انتخاب دوگانه دوبعدی در شهرستان بن در سال 1395 است. ارزش‌های غیر بازاری این شهرستان به دو بخش حفاظتی و تفریحی تقسیم شد. نتایج تحقیق نشان داد ارزش تفریحی و حفاظتی منطقه با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط به ترتیب؛ 37727.96 و 30420.02 میلیون ریال و ارزش بازاری با استفاده از روش هزینه فرصت، 3307107.16 میلیون ریال برآورد شد. ارزش کل سرمایه‌های زیست‌محیطی شهرستان بن 3375255.14 میلیون ریال در سال 1395 محاسبه شد که این ارزش حداقل سرمایه‌گذاری سیاست‌مداران در این منطقه را نشان می‌دهد.