پاسخ‌ نهال‌های غرقاب شدۀ بید ‌مجنون (salix babylonica l.) به فلز سنگین روی

پژوهش حاضر به دنبال پاسخ این سوال بوده است که نهال های بید مجنون (salix babylonica l.) رشد یافته در رژیم غرقاب تا چه غلظتی از فلز سنگین روی (zn) را تحمل می‏کنند. برای این مقصود، در یک مکان مُسَقّف، به مدت 120 روز نهال های تحت شرایط غرقابی به پنج سطح مختلف فلز روی (0، 100، 1000، 1500و 2000 میکرو مولار) آغشته شدند. نتایج نشان داد که زنده مانی نهال ها در تمام غلظت های اعمال شده 100 درصد بود. با افزایش فلز روی تغییری در رویش قطری، سطح برگ و سطح ویژه برگ ایجاد نشد، این در حالی است که در برخی سطوح نمک روی، رویش طولی، زی تودۀ خشک برگ و زی تودۀ خشک کل نهال کاهش یافت. در هر یک از سطوح تیمار نمک روی، غلظت نمک روی در ریشه بیشتر از اندام هوایی بود. بزرگترین اندازۀ فاکتور انتقال (0.59) در غلظت 1000 میکرو مولار مشاهده شد. شاخص مقاومت اندام هوایی و ریشه در غلظت‏های بالای نمک روی بیش از 90 درصد بود. با توجه به زنده مانی 100 درصد، رویش مطلوب و شاخص مقاومت به نسبت خوب نهال بید مجنون می توان اظهار داشت که در محیط غرقابی نهال این گونه توانایی پالایش خاک آلوده به نمک روی تا غلظت 2000 میکرو مولارر را دارد. از این رو، در تحقیقات آتی، توانایی پالایش نهال غرقاب شدۀ این گونه در غلظت های بالاتر نمک روی و نیز استعداد فیلترسازی ریشه ای آن برای پالایش خاک و آب آلوده به فعالیت های صنعتی و کشاورزی قابل توصیه است. همچنین، کاشت بید مجنون در فضای سبز شهری، عرصه های ساحلی و جلگه‌ای، حاشیۀ رودخانه‌ها و محیط های غرقابی که آلوده به فلز سنگین روی هستند می تواند در برنامه های اجرایی مد نظر قرار گیرد.