اثر کاربرد جلبک سبز اسپیرولینا و زمان خواباندن بر شکل‌های شیمیایی کادمیم در یک خاک آهکی

کادمیم یکی از مهم ترین عناصر سنگین در خاک است که به لحاظ زیست محیطی و سلامتی انسان حائز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر کاربرد جلبک سبز اسپیرولینا و زمان خواباندن بر شکل های شیمیایی کادمیم در یک خاک آهکی بود. آزمایش به صورت فاکتوریل (2×3×3) و در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار انجام شد. تیمارهای مورد استفاده در این آزمایش شامل جلبک سبز اسپیرولینا در سه سطح (0، 500 و 1000 میلی گرم در کیلوگرم خاک)، کادمیم در سه سطح (5، 20 و 40 میلی گرم در کیلوگرم خاک از منبع سولفات کادمیم caso4.6h2o) و زمان خواباندن (1 و 2 ماه) بود. نتایج نشان داد که در ماه اول، کاربرد جلبک به میزان 500 و 1000 میلی گرم در کیلوگرم خاک در تمامی سطوح کادمیم، شکل تبادلی کادمیم را کاهش و شکل های آلی، کربناتی و متصل به اکسید های آهن و منگنز را افزایش داد. با گذشت زمان در ماه دوم، به علت تجزیۀ جلبک، از شکل آلی کادمیم کاسته شد و شکل محلول کادمیم (تبادلی) روند افزایشی داشت. بنابراین می توان گفت هر چند کاربرد جلبک اسپیرولینا در ابتدا سبب کاهش زیست فراهمی و افزایش شکل های آلی و کم محلول تر فلزات می گردد اما با گذشت زمان، افزایش زیست فراهمی فلز و در نتیجه افزایش قابلیت استفاده به وسیلۀ گیاهان را به دنبال خواهد داشت. لذا قبل از کاربرد جلبک به عنوان یک کود آلی، استفاده از آن در خاک های آلوده با فلز کادمیم باید با احتیاط صورت گیرد. پیشنهاد می شود که در مورد اسپرولینا تحقیقات بیشتری بر روی خاک های مختلف و در زمان های طولانی تر خوابانیدن صورت گیرد.

effect of spirulina green algae and incubation time on cadmium chemical forms in a calcareous soil

cadmium is one of the most important heavy metals in soil that it is important in terms of environmental and human health. the main purpose of this study was to evaluate the effect of spirulina algae and incubation time on chemical forms of cadmium in a calcareous soil. the experiment was conducted in a factorial (2 × 3 × 3) arranged in a completely randomized design with three replications. treatments consisted of three spirulina levels (0, 500 and 1000 mg kg-1 soil), cadmium levels (5, 20 and 40 mg kg-1 soil as cadmium sulfate (caso4.6h2o) and incubation times (1 and 2 months). results showed that addition of 500 and 1000 mg spirulina kg-1 soil in all of the cadmium levels in the first month decreased exchangeable fraction and increased the organic and carbonate fraction and cadmium that bound to iron and manganese oxides. over the incubation time (in the second month), due to decomposition of algae, the organic fraction of cadmium decreased and soluble fraction of cadmium increased. in general, at first application of spirulina decrease the bioavailability of metals and increase the organic and less soluble fraction of them, but over the time, it can increase the bioavailability of metal and therefore might be increase the uptake of cd for plants. therefore before application of spirulina as an organic fertilizer, in cadmium polluted soils, it should be applied with caution. further investigation using spirulina at more incubation time and on a larger number of soils is recommended.