بررسی ماهانه و فصلی میزان تصاعد کربن در شدت‌های مختلف فرسایش آبی (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز قره آقاج- استان اصفهان)

تحقیق حاضر به منظور بررسی تغییرات ماهانه و فصلی میزان تصاعد دی اکسید‌کربن از خاک در پنج کلاس فرسایشی در حوزۀ آبخیز قره آقاج شهرستان سمیرم در استان اصفهان انجام شد. مقادیر فرسایش آبی منطقه به روش e.p.m در واحدهای کاری به دست آمد، سپس در پنج کلاس فرسایش خیلی کم، کم، متوسط، شدید و خیلی شدید تصاعد کربن به روش تله قلیایی در اتاقک بسته ساکن به صورت ماهانه، به مدت یک سال اندازه گیری شد. داده‌های مربوط به مقادیر تصاعد و کلاس های فرسایشی، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بیشترین میزان تصاعد در اراضی با شدت فرسایش خیلی زیاد، در مرداد ماه (3.7 گرم کربن در متر مربع در روز) و کمترین آن در بهمن ماه (0.022 گرم بر متر مربع در روز)، در اراضی با شدت فرسایش خیلی کم اتفاق افتاده است. همچنین بیشترین میزان تصاعد کربن در فصل تابستان و کمترین آن در فصل زمستان بوده است. به طور کلی با افزایش شدت فرسایش میزان تصاعد دی‌اکسید‌کربن افزایش یافت و مقابله با فرسایش جهت کاهش هدر رفت کربن چه از جنبۀ شست و شو و چه تصاعد، پیشنهاد می شود.

monthly and quarterly review of carbon emission at different intensities of water erosion (case study: ghara aghaj basin- isfahan province)

this study evaluates monthly and seasonal changes in carbon dioxide emission in five classes of soil erosion in ghara aghaj basin in isfahan province. amounts of water erosion were calculated in working units, using epm model. afterward, carbon emission were measured on a monthly basis, for a period of one year using alkali traps in five classes of soil erosion including very low, low, moderate, high and very high. data on emission levels and erosion classes were analyzed as a factorial experiment in a completely randomized design with four replications. the highest rate of emission occurred in july (3.7 gc/m2/day) in very high eroded lands and the lowest in february (0.022 gc/m2/day) in very low erosion rate. moreover, the greatest amount of carbon emission happened in summer and lowest in winter. generally, co2 emission increased by increasing erosion intensity, so controlling erosion is recommended to reduce carbon losses via detachment or emission.