پتانسیل ‌سنجی سیل‌ خیزی حوزه آبخیز کن با استفاده از متغیرهای موروفومتریک

اولویت بندی زیر حوضه‌ها و تحلیل خصوصیات مورفومتریک یکی از ابزار های کارآمد و کم هزینه، در شناسایی مخاطرات سیلاب است. این تحقیق با هدف بررسی پتانسیل سیل‌خیزی زیرحوضه‌های آبخیز کن با استفاده از پارامتر‌های مورفومتریک، مدل ترکیبی همبستگی آماری و سیستم‌های تصمیم‌گیری چند معیاره انجام شده است. 17 پارامتر مورفومتریک از قبیل شیب، ارتفاع، انحنا، عدد ناهمواری، ضریب کشیدگی، ضریب گردی، مستطیل معادل، تراکم زهکشی، طول جریان آبراهه، ضریب نفوذپذیری، زمان تمرکز، مدت-شدت بارش، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، زمین شناسی، نسبت انشعاب، طول جریان زمینی در نظر گرفته شده است. نتایج وزن دهی نشان داد که درahp معیار اقلیم و مورفوتوپوگرافی (شیب، ارتفاع، انحنا، عدد ناهمواری) و در روش anp شیب و زمان تمرکز (0/11) مدت شدت بارش (0/12) جزء مهمترین عوامل موثر در سیل خیزی برآورد شده است. طبق روش تاپسیس نتایج حاصل از این رتبه بندی در روشahp نشان داد که زیر حوضه‌های امامزاده داوود، طالون و دوآب به ترتیب با کسب بیشترین امتیاز (0/74،0/50، 0/38) و در روش anp زیر حوضه‌های امامزاده داوود، طالون و سنگان با کسب بیشترین امتیاز (0/97، 0/51، 0/48) در رتبه اول تا سوم قرار دارند. طبق نتایج همبستگی ارتباط بین مستطیل معادل (عرض) و نسبت گردی نشان دهنده همبستگی قوی بین این دو متغیر بوده است. نتایج نشان داد این مدل دارای دقت بالا بوده و مورفومتریک زیرحوضه‌ها تاثیر زیادی در سیل خیزی دارند به طوری که زیر حوضه امام زاده داوود و سنگان جزو مناطق پرخطر در این حوضه محسوب می‌شوند و سیلاب های بیشتری در این مناطق رخ داده است.

flood potential assessment of the kan sub-basins using morphometric parameters and hierarchical analysis models

sub-basin prioritization and morphometric characterization analysis is one of the efficient and low-cost tools in identifying flood hazards. the purpose of this study is to prioritize the flood potential of watershed sub-basins using morphometric parameters, combines of model statistical correlation and multi-criteria decision-making systems. 17 morphometric parameters including slope, elevation, curvature, ruggedness number, elongation coefficient, circularity coefficient, equivalent rectangle, drainage density, stream length, coefficient permeability, concentration time, duration-intensity of precipitation, land cover, land use, geology, bifurcation raito, length of overland flow were studied. the relationship between parameters and weighting results showed that in ahp in climate and morphotopography (slope, height, curvature, coefficient of roughness) was one of the important factors of flooding. in anp method, slope and concentration time (0.11) duration-intensity of rainfall (0.12) has become one of the most important factors in flooding. ranking in ahp method showed that the sub-basins of imamzadeh davood, taloon and doab to respectively with the highest score (0.74, 0.50, 0.38) and in the anp method with the highest score (0.97, 0.51, 0.48) in the sub-basins of imamzadeh davood, talun and sangan they are located in the first to third places and the intensity of flooding in them is higher than other sub-basins. according to the results, relationship between the equivalent rectangle (width) and the circularity showed a strong correlation between these two variables. the results showed that this model has high accuracy and morphometric sub-basins have a great impact on flooding, so that the sub-basins of imamzadeh davood and sangan are among the high-risk areas in this basin and more floods have occurred in these areas. the result of hec-hms is consistent with anp method.