پایش تغییرات زمانی و مکانی پوشش ‌گیاهی و ارتباط آن با متغیرهای اقلیمی (مطالعه موردی: استان فارس)

در دهه گذشته شاهد انقلابی بزرگ در پایش پوشش گیاهی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای بودیم که در نتیجه آن شاخص های کمی ‌پوشش گیاهی با یک پردازش‌گر حرفه‌ای در یک محیط توسعه تعاملی مبتنی بر وب در دسترس کاربران قرار گرفت. در این مطالعه با استفاده از تولیدات mod13a1 و mod13q1 سنجنده مودیس روند تغییرات زمانی و مکانی شاخص‌های ndvi و evi استان فارس در بازه زمانی 16 روزه از سال 2000 تا 2020 به صورت ماهیانه در سامانه گوگل ارث انجین کد نویسی و مورد پردازش قرار گرفت.سپس شیب تغییرات شاخص های پوشش گیاهی با استفاده از رگرسیون خطی در این سامانه محاسبه گردید و در نهایت به بررسی ارتباط عوامل اقلیمی بر پوشش گیاهی منطقه به صورت پیکسلی پرداخته شد. نتایج این تحقیق نشان داد پوشش گیاهی کلی در منطقه طی 20 سال اخیر افزایش داشته زیرا نزدیک به 64% پیکسل از کل منطقه روند افزایشی را نشان می دهد. به طور کلی که میانگین ndvi و evi به ترتیب از 0/13 و 0/98 (2000) به 0/18 و 0/128 (2020) افزایش یافت که از نظذر مکانی بیشتر در مناطق شمالی و جنوبی استان قابل مشاهده است. نتایج ضریب همبستگی ndvi و عوامل اقلیمی متفاوت از evi بود، اما به طور کلی پاسخ ndvi ب عوامل آب و هوایی سازگار با evi بود. در مقایسه با هر دو شاخص پوشش گیاهی به نظر می رسد ndvi با بارش و دما نسبتا بهتر از evi همبستگی دارد. با این حال، پاسخ evi به میانگین تبخیر تعرق پتانسیل بهتر از ndvi بود. به طور کلی، در سطح استان، دما عامل محرک غالب برای رشد پوشش گیاهی و پس از آن بارش بود.

monitoring temporal and spatial changes of vegetation and its relationship with climatic variables (case study: fars province)

the past decade has seen a major revolution in vegetation monitoring using satellite imagery, resulting in quantitative indicators of vegetation with a professional processor in a web-based interactive development environment. in this study, using mod13q1 products of modis sensor, the trend of temporal and spatial changes of ndvi and evi indices in fars province in a period of 16 days from 2000 to 2020 was coded and processed in google earth engine system. then, the slope of vegetation index changes was calculated using linear regression in this system, and finally, the relationship of climatic factors on the vegetation of the region was examined in pixel form. the results of this research showed that the overall vegetation cover in the region has increased over the last 20 years because nearly 64% pixels of the entire region show an increasing trend. so that the average ndvi and evi increased from 0.13 and 0.98 (2000) to 0.18 and 0.128 (2020), respectively, which is more visible in the northern and southern regions of the province. the results of the correlation coefficient of ndvi and climatic factors were different from evi, but in general the response of ndvi to climatic factors was consistent with evi. compared to both vegetation indices, ndvi seems to have relatively better correlation with precipitation and temperature than evi.