تاثیر خشکسالی هواشناسی بر روند تغییرات پوشش گیاهی در اقلیم‌های خشک و خشک نیمه‌مرطوب (حوزه آبخیز حبله‌رود)

ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﺨﺮﯾﺐ ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﺸﮏ و ﻧﯿﻤﻪ ﺧﺸﮏ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روﻧﺪ رو ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ و ﺗﻐﯿﯿﺮات اﻗﻠﯿﻤﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ دراین تحقیق برای بررسی پوشش گیاهی از شاخص ndvi بدست آمده از سنجنده modis و برای بررسی خشکسالی از شاخص spi مبتنی بر داده‌های بارندگی این حوزه در دو اقلیم خشک و خشک نیمه‌مرطوب در بازه زمانی (1397-1380) استفاده شد. نتایج نشان داد در این دوره 18 ساله به طور متوسط 53 درصد از این منطقه دچار خشکسالی بوده است. همچنین در بازه زمانی 1380 تا 1382 نسبت به دیگر بازه‌های زمانی این دوره خشکسالی شدیدتر بوده است علاوه براین پیک شاخص پوشش گیاهی در سال 1384 رخ داده است که بیانگر متاثر بودن پوشش گیاهی از نوسانات بارندگی منطقه است. ماتریس همبستگی بین سه شاخص نامبرده حاکی از آن است که شاخص ndvi همبستگی یکسانی نسبت به دو شاخص spi و بارندگی سالیانه داشته است. همچنین نتایج این همبستگی در سطح دو اقلیم خشک و خشک‌نیمه‌مرطوب به ترتیب 0/38 و 0/25 بوده است که این نتایج بیانگر این است که هر چند که همبستگی پایینی وجود دارد ولی این رابطه مثبت بوده و در سطح اقلیم‌های مختلف یک منطقه متفاوت است. از طرفی دیگر بیشترین کلاس خشکسالی در اقلیم‌های خشک و خشک‌نیمه‌مرطوب به ترتیب به میزان 55/55 و 50 درصد در طبقه خشکسالی نسبتا نرمال قرار دارد. با توجه به مطالب ذکر شده می‌توان دریافت که با استفاده از داده‌های سنجش از دوری می‌توان به پایش پاسخ اکوسیستم‌های مناطق خشک و خشکنیمه‌مرطوب نسبت به تغییرات اقلیمی پرداخت. همچنین این مطالعه نشان داد که مناطق خشک و ‌خشک‌نیمه مرطوب نسبت به تغییرات اقلیمی و انسانی بسیار حساس ﺑﻮده ﻟﺬا در ﺻﻮرت ﺗﺨﺮﯾﺐ اﯾﻦ اراﺿﯽ ﻋﻮاﻗﺐ ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺘﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺴﯿﺎری را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ.

impact of meteorological drought on vegetation change trends in arid and semi-humid climates (hablehrood watershed)

due to the importance of vegetation cover in these areas, the aim of this study was to investigate the effect of drought, on vegetation of hablehrood watershed.initially, ndvi index obtained from modis sensor was used to study vegetation cover and then spi index based on rainfall data of two basins in two arid and semihumid climates was used for drought assessment (20012018) using image processing methods. the results showed that during this 18year period, 53% of the region had droughts on average. also during the period 20012003, drought was more severe than other periods (20032018). in addition, the highest vegetation index occurred in 2005, indicating that vegetation was affected by rainfall fluctuations in the region. the correlation matrix between the three indices indicated that ndvi had the same correlation with spi and annual rainfall. the results of this correlation in dry and semihumid climates showed that the correlation was 0.38 and 0.25, respectively. these results indicate that this relationship is positive and robust in different climates of a region؟. on the other hand, drought class is mainly located in dry and semihumid climates, with 55.55% and 50% in relatively normal drought class, respectively. based on the above, it can be concluded that using remote sensing data can monitor the response of semihumid and dry arid ecosystems to climate change. the study also showed that arid and semiarid regions are highly susceptible to climate change and human anomalies. therefore, the destruction of these lands will have many environmental and economic consequences.