کاربرد اطلاعات تشریح خاک‌رخ در برآورد کربن آلی خاک با استفاده از توابع انتقالی خاک

کربن آلی خاک یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های خاک بویژه از دیدگاه محیط زیستی می‌باشد. به همین دلیل مدل‌سازی و برآورد آن بسیار مد نظر قرار گرفته است. در مدل‌سازی‌ها، استفاده از توابع انتقالی خاک به عنوان رویکردی برای برآورد ویژگی‌های خاک با استفاده از داده‌های زودیافت از جایگاه مهمی در علوم خاک برخوردار می‌باشد. اما متاسفانه در این راستا به داده‌های ارزشمندی که با کمترین هزینه و زمان در عملیات تشریح خاک‌رخ به دست می‌آیند توجه چندانی نشده است. هدف از پژوهش کنونی تعیین اهمیت اطلاعات تشریح خاک‌رخ در برآورد کربن آلی خاک با استفاده از توابع انتقالی می‌باشد. برای این منظور، 124 نمونه خاک گردآروی گردید. فرآیند مدل‌سازی در سه حالت مختلف شامل داده‌های آزمایشگاهی، داده‌های تشریح خاک‌رخ و تلفیق داده‌های آزمایشگاهی و تشریح خاک‌رخ انجام شد. نتایج نشان دادند براساس داده‌های آزمایشگاهی، کربن آلی خاک با دو ویژگی درصد سیلت و کربنات کلسیم خاک با ضریب تبیین حدود 25 درصد (0.25=2^r) رابطه معنی‌دار دارد. در حالی که دو ویژگی کروما و عمق افق ژنتیکی با ضریب تبیین حدود 65 درصد (0.65=2^r) قادر به برآورد مقدار کربن آلی خاک هستند. در حالت تلفیق داده‌های آزمایشگاهی و تشریح خاک‌رخ، ضریب تبیین همچنان برابر با 65 درصد به‌دست آمد. این نتایج گویای آن است که در حضور دو ویژگی عمق افق ژنتیکی و رنگ خاک، داده‌های آزمایشگاهی اثر معنی‌داری در برآورد کربن آلی خاک ندارند. این موضوع بیانگر اهمیت و کارآیی قابل توجه داده‌های تشریح خاک‌رخ برای کاربرد در توابع انتقالی خاک نسبت به داده‌های آزمایشگاهی در این منطقه مطالعاتی می‌باشد.