ارزیابی اقتصادی بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی مراتع علی‌آباد موسیری، کوهرنگ بختیاری

ششناخت گیاهان دارویی و ارزیابی اقتصادی بهره‌‌برداری از آنها، یکی از ملزومات اساسی تهیه طرح‌‌های مرتعداری چندمنظوره است. پژوهش حاضر، با هدف برآورد شاخص‌‌های اقتصادی بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی مورد استفاده در مراتع ییلاقی علی‌آباد موسیری، واقع در کوهرنگ بختیاری، انجام شد. برای این منظور، در سال‌های 1397 تا 1399، ضمن نمونه‌‌برداری از پوشش گیاهی و اندازه‌‌گیری مقدار تولید اندام مورد استفاده گیاهان دارویی و مقدار علوفه گونه‌‌های مورد چرای دام، شاخص‌های اقتصادی با توجه به داده‌های جمع‌آوری ‌شده، محاسبه شد. با توجه به نتایج، درآمد ناخالص بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی شامل؛ موسیر (allium hirtifolium)، بن سرخ (allium jesdianum)، تره کوهی (allium ampeloprasu)، پونه (mentha longifolia) و آویشن دنایی (thymus daenensis)، در یک دوره برداشت، 463974/116 میلیون ریال در هکتار، برآورد شد که پس از کسر هزینه‌‌های آشکار و پنهان بهره‌‌برداری، رانت اقتصادی حاصل از فروش گیاهان دارویی، 054342/40 میلیون ریال در هکتار در سال به‌‌دست آمد. ارزش مورد انتظار هر هکتار از مراتع منطقه از محل بهره‌‌برداری گیاهان دارویی نیز با در نظر گرفتن نرخ تنزیل 4/5 درصد در شهریورماه 1399، 714547/7 میلیون ریال در هکتار و از محل علوفه مورد چرای دام، 130050/1 میلیون ریال در هکتار برآورد شد که سهم گیاهان دارویی از کل ارزش مورد انتظار حاصل، 87 درصد است. همچنین اشتغال سالانه بهره‌برداری از گیاهان دارویی، در محدوده 300 هکتاری پراکنش گیاهان دارویی، سه نفر در سال، محاسبه شد. در مجموع، بهره‌‌برداری مبتنی بر اصول اکولوژیک از گیاهان دارویی، می‌‌تواند نقش مهمی در اقتصاد و اشتغال محلی ایفا کند.

Economic evaluation of medicinal plants exploitation, Aliabad Mosiri rangelands, Koohrang Bakhtiari

Knowledge of medicinal plants and economic evaluation of their use is one of the basic requirements for the preparation of multipurpose rangeland plans. The aim of this study was to estimate the economic indicators of the use of medicinal plants used in Aliabad Mosiri summer rangeland, located in Koohrang Bakhtiari. For this purpose, in the years 2018 to 2020, while sampling the vegetation and measuring the amount of organ production used by medicinal plants and the amount of forage of grazing species, economic indicators were calculated according to the collected data. According to the results, gross income from the use of medicinal plants includes; Shallots (Allium hirtifolium), Allium jesdianum, Allium ampeloprasu, Mentha longifolia and Thymus daenensis, in a harvest period, was estimated at 1139.463974 million Rials per hectare. From the deduction of overt and covert operating costs, the economic rent resulting from the sale of medicinal plants, 40,0342,242 million Rials per hectare per year was obtained. The expected value of each hectare of rangelands in the region from the place of exploitation of medicinal plants, taking into account the discount rate of 5.4 percent in September 2020, 71.74547 million Rials per hectare and from the place of forage for grazing livestock, 1.130050 million rials per hectare. It was estimated that the share of medicinal plants in the total expected value is 87%. .Also, the annual employment of medicinal plants in the 300hectare area of distribution of medicinal plants, three people per year, was calculated