سنجش و ارزیابی میزان تاب‌آوری در برابر مخاطرۀ سیلاب‌های شهری (مطالعۀ موردی: منطقۀ 4 تهران)

با رشد سریع ساخت و ساز شهری و شهرسازی و همچنین ایجاد و توسعۀ زیرساخت ها، سیلاب در نواحی شهری بیشتر و شدیدتر شده است. وقوع مخاطرات سیلاب شهری در سکونتگاه های انسانی خسارات و تخریب های روانی و اجتماعی جبران‌ناپذیری به شهروندان وارد می کند. از این رو در زمینۀ کاهش تاثیرات روانی و اجتماعی سیلاب شهری، توجه به رویکرد تاب آوری سیلاب شهری مطرح می گردد. بررسی پیشینۀ مطالعات نشان می دهد که ارتقاء تاب آوری در برابر بلایای طبیعی، تحت تاثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی قرار دارد. بر همین اساس هدف اصلی این پژوهش بررسی ساختارهای یاد شده بر تاب آوری منطقۀ 4 تهران در برابر سیلاب شهری است. روش شناسی مطالعۀ حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش پیمایشی و توصیفی-تحلیلی می باشد. یافته های پژوهش نشان داد که از لحاظ شاخص اجتماعی فرهنگی نواحی 5، 3 و 8 به ترتیب مطلوب ترین مناطق می باشد. از لحاظ شاخص اقتصادی بر اساس 8 مولفۀ مربوطه، منطقۀ 5، 6 و 3 به ترتیب مطلوب ترین نواحی از لحاظ تاب آوری اقتصادی هستند. از نظر تاب آوری مدیریتی نهادی نیز نواحی 5 و 6 با میانگین مطلوب ترین نواحی از لحاظ تاب آوری مدیریتی نهادی بوده اند. در تاب آوری کالبدی نیز با توجه به ساختار منطقه و با استفاده از روش های wlc و ahp مشخص گردید که نواحی 9 و 7 دارای وضعیت تاب آوری کالبدی خوبی هستند ولی نواحی 8 ، 1 و 2 از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند.

Measuring and Evaluating the Resilience of Urban Areas against Urban Flooding (Case Study: District 4 of Tehran)

With rapid growth of urban construction and urbanism as well as creation and development of infrastructure, flooding in urban areas has become more controversial. Occurrence of urban flood hazards in human settlements causes irreparable damages to the citizens. Therefore, in order to decrease the psychological and social impacts of urban flooding, attention to resilience approach of urban flood is discussed. The study of literature shows that enhanced resiliency against natural disasters is affected by social, economic, physical and managerial factors. Accordingly, the main objective of this study is to investigate the mentioned structures on resiliency of Tehran metropolitan area against urban flood. The methodology of this study is practical and in terms of survey and descriptive analytical. The results of the study showed that in terms of socio cultural index, the most favorable areas were identified. In terms of economic index, according to the components of the relevant component, the study area is the most desirable areas in terms of economic resilience. Also, managerial institutional resiliency has been the most suitable areas in terms of managerial institutional resiliency. In the physical resilience, according to the structure of the region and using wlc and ahp methods, it was found that the strengths and weaknesses of the region have a good physical resilience.