تحلیل شبکۀ دست اندرکاران سازمانی در راستای ارتقاء تاب‌آوری در مواجه با تغییر اقلیم (مورد مطالعه: حوزۀ آبخیز قزل‌اوزن)

پدیدۀ تغییر اقلیم یکی از چالش های مهم زیست محیطی قرن بیست و یکم به شمار می رود. بیشترین تاثیرات این پدیده شامل حال صنایع و بنگاه هایی مانند کشاورزی و شیلات می گردد که به منابع طبیعی وابسته می باشند. تاب آوری رویکردی کاربردی در جهت ایجاد سازگاری با این پدیده و ایجاد توسعۀ پایدار به شمار می آید. از آنجایی که شبکه ها و به ویژه شبکه های رسمی مانند شبکۀ نهادی، می تواند نقش اساسی در ایجاد و ارتقاء تاب‌آوری در برابر تغییر اقلیم ایفا کند، پژوهش حاضر با هدف تحلیل شبکۀ دست اندرکاران سازمانی در راستای ارتقاء تاب آوری در مواجهه با تغییر اقلیم انجام گرفته است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر را کشاورزان خرده مالک شهرستان طارم استان زنجان تشکیل می‌دهند که به روش نمونه گیری شبکۀ خودمحور اعضای شبکۀ مورد بررسی انتخاب شدند. روش آماری غالب در این پژوهش، تحلیل شبکه و استخراج شاخص‌های شبکه در سطح کلان، میانی و خرد می‌باشد. براساس نتایج به دست آمده به ترتیب سازمان جهاد کشاورزی و بانک ها و موسسات اعتباری بیشترین نقش و مرکزیت درجه را در شبکۀ اطلاعات آموزشی و خدمات فنی ایفا می‌کنند. در شبکۀ تسهیلات مالی نیز به ترتیب بانک ها و موسسات اعتباری و سازمان جهاد کشاورزی رتبه های اول و دوم را در ارائۀ خدمات و مشاوره‌های مالی ایفا می‌کنند. نتایج نشان داد بسیاری از موسساتی که می‌توانند در زمینۀ تابآوری در برابر تغییر اقلیم نقش سازنده‌ای داشته باشند، از جمله صندوق بیمۀ محصولات کشاورزی در انزوا قرار دارند و به حاشیه رانده شده اند. از این رو پیشنهاد می گردد در پژوهش های آینده علل این امر مورد واکاری قرار گیرد و راهکارهای عملیاتی در جهت خارج شدن این موسسات از انزوا و ایفای نقش شان ارائه گردد.

Analysis of Institutional Network of Resilience to Climate Change: Case of Ghezel Ozen Basin

The climate change phenomenon is considered as one of the important environmental challenges in the 21st century. The most impacts of this phenomenon are focused on industries and establishments such as agriculture and fishery that is depended on natural resources. Resilience considered as a practical approach for compatibility of this phenomenon and the creation of sustainable development. Since networks, especially formal networks such as institutional networks, can play a key role in creating and promoting resilience against climate change, the present study is conducted through a network analysis approach and with the aim of fundamental analyses in the field of resilience against climate change. The statistical population of the present study consists of the small beneficiary owners in Tarom County in Zanjan province. Through network analysis, the dominant statistical method of the research considered as the sociometry and extraction of network centrality indices. According to the findings, two agencies namely Agriculture Jihad Organization, and Banks and Credit and Financial Institution play a major role in the educational information network and technical services, respectively. In the financial facilities network, banks and credit and financial institutions, and the Agricultural Jihad Organization rank first and second in providing the financial services and consulting, respectively. The findings demonstrated that many institutions that can play a constructive role in the field of resilience against climate change, such as the insurance organization, have been secluded and marginalized.