پهنه بندی حفاظتی آبخوان کارستی تنگه کناره یاسوج با روش cop

منابع آب کارستی از مهمترین منابع تامین کننده آب مورد نیاز مردم جهان است که 25-20 درصد از جمعیت جهان به آنها وابسته اند؛ این منابع تحت فشار فزاینده ای قرار دارند و به دلیل ماهیت تغذیه نقطه ای به مدیریت ویژه ای نیاز دارند. در این پژوهش، با تهیه نقشه آسیب پذیری آبخوان کارستی تنگه کناره یاسوج با استفاده از روش cop، ضمن تبیین زون های حفاظتی، محدودیت های پیشنهادی نیز ارائه گردید. در ابتدا اطلاعات و نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی مربوط به منطقه مورد نظر جمع آوری و برای انتقال به محیط gis رقومی شدند. برای تهیه داده ها، نقشه ها و اطلاعات مورد نیاز در رابطه با وضعیت کارست شدگی، خاک و پوشش گیاهی چند نوبت بازدید و پیمایش میدانی به عمل آمد. سپس، تمامی عملیات و محاسبات ریاضی برای تهیه نقشه عوامل و زیرعامل های مد‌نظر در روش cop شامل عامل لایه های پوششی (o)، عامل تمرکز جریان (c) و عامل بارش (p) در محیط gis انجام گردید. نتایج نشان داد که مقدار آسیب پذیری آبخوان کارستی منطقه بین 0.6 تا 4.2 می باشد که نشان دهنده دامنه آسیب پذیری خیلی کم تا زیاد است به طوری که سطح طبقه با آسیب پذیری زیاد، 1.6 درصد از سطح محدوده مورد مطالعه است که بر روی سازند دوره کواترنر و مساحت محدوده با طبقه آسیب پذیری متوسط 77.1 درصد است که عمدتا بر روی سازند آسماری، قرار گرفته است؛ همچنین بیشترین مساحت طبقه با آسیب پذیری کم با سطح 21.2 درصدی، بر روی سازندهای پابده، گورپی و رازک واقع شده است. در نهایت، سه محدوده حفاظتی i ،iiوiii به ترتیب برای نواحی با درجه آسیب پذیری زیاد، متوسط وکم و خیلی کم در نظر گرفته شد که در قالب نقشه حفاظتی همراه با محدودیت های ویژه هر زون، ارائه گردید. به طور کلی می توان مهمترین عوامل موثر بر حساسیت را به ترتیب اهمیت، مقدار بارش، تمرکز جریان و لایه های پوششی دانست.

zoning of karstic aquifer protection on tangekonara yasuj using cop method

karstic water resources are one of the most important sources of water for the world's population, which accounts for 2520% of the world's population; these resources are subject to increasing pressure and require special management due to the nature of the point recharges. in this research, after mapping vulnerability and zoning protection on karstic aquifer of tangekonara yasuj using cop method, proposed restrictions was presented. at first, the geological and topographic maps of the area to transfer to gis software were digitized. in order to provide data, maps, and information about the situation of karstification, soil, and vegetation field surveys was conducted multiple times. then, the operations and mathematical calculations to mapping of factors and subfactors considered in cop method, was conducted in gis media. the results show that karstic aquifer vulnerability rate changes 0.6 to 4.2 which showing high to very low vulnerability for the study area; so that, high, moderate, and low vulnerability classes are on quaternary, asmari, and pabdehgurpirazak formations, with 1.6, 77.1, and 21.2 percent of the area, respectively. the importance of each of the factors in determining the sensitivity of the aquifer in the study area can be considered as p> c> o. finally, three protection zone was considered including i for areas with high vulnerability, ii for areas with medium vulnerability, and iii for areas with low and very low vulnerability that was presented in the form of a protective map.