مقایسه کارایی مدل‌های هیدرولوژیکی ihacres و hechms در شبیه‌سازی هیدروگراف سیل

شناخت حوزه‌های آبخیز جهت حفاظت آب و خاک و ارائۀ برنامه‌ریزی مناسب در سطح حوزۀ آبخیز از اهمیت بالایی برخوردار است. شبیه‌سازی حوزه‌های آبخیز با استفاده از مدل‌های رایانه‌ای به‌طور سریع در حال توسعه است و این مدل‌ها ابزارهای ضروری برای فهم انسان از حوزۀ آبخیز و فرآیندهای هیدرولوژیکی هستند. در این تحقیق مدل‌های بارشرواناب hechms و ihacres برای شبیه‌سازی هیدروگراف سیل در حوزۀ آبخیز کسیلیان با مساحت 67.8 کیلومتر مربع مورد استفاده قرار گرفت. برای تهیۀ نقشه‌های مورد نیاز برای اجرای مدل hechms از الحاقیۀ hecgeohms استفاده شد. داده‌های هیتوگراف بر پایۀ گام زمانی 15 دقیقه و هیدروگراف مربوط به آن بر پایۀ گام زمانی یک ساعته به هر دو مدل وارد شد. سپس شبیه‌سازی هیدروگراف سیل­ بر پایۀ گام زمانی 15 دقیقه انجام شد. ضرایب آماری cp و re% برای ارزیابی کارایی مدل‌ها مورد استفاده قرار گرفت. مقادیر این ضرایب با استفاده از مدل hechms برای سیلاب 26 نوامبر 1994 به‌ترتیب 0.72 و 118.26 و برای سیلاب 6 اکتبر 1996 به‌ترتیب 0.81 و 24.63 و با استفاده از اجرای مدل ihacres برای سیلاب اول به‌ترتیب 0.63 و 152.4 و برای سیلاب دوم به‌ترتیب 0.79 و 35.6 محاسبه شد. نتایج نشان داد که مدل‌های مورد استفاده برای شبیه‌سازی هیدروگراف سیل منطقه از عملکرد قابل قبولی برخوردار هستند و مدل hechms در مقایسه با مدل ihacres از عملکرد بهتری برخوردار است.

performance of hechms and ihacres hydrological models in simulation of flood hydrograph

simulation with using of computer models are developing very fast and these models are essential tools for understanding of man from the watershed and hydrological processes. in this study ihacres and hechms rainfall runoff models was used for simulation of four flood hydrographs in kasilian watershed with area 67.8 square kilometers in mazandaran province. to prepare the requirements maps for running hechms model was used hecgeohms extension. hyetograph data with 15 minutes time step and its related hydrograph was entered to two models based on 1 hour time step. then simulation of the flood hydrograph was done based on 15 minutes time step. cp and re% statistical coefficients was used for evaluation of models performance. values of this coefficients using the hechms model for flood 26 november 1994 was calculated 0.72 and 118.26 respectively and for flood 6 october 1996, 0.89 and 24.63 respectively and using the implementation of ihacres model these coefficients in the first flood was calculated 0.63 and 152.4 respectively and in the second flood 0.79 and 35.6 respectively. the results showed that both use models have acceptable performance for simulation of flood hydrograph in this area and hechms model has better performance in compared with ihacres model.