تعیین مناسب‌ترین مدل رابطه ارتفاع به وزن دو گونه کلیدی dactylis glomerata; bromus tomentosus جهت برآورد میزان بهره‌برداری در مراتع جواهرده رامسر

مبنای تصمیم‌گیری مدیریت مراتع، میزان بهره‌برداری از گونه‌های کلیدی است. اندازه‌گیری بهره‌برداری جهت تنظیم شدت چرا، توزیع دام و کاهش فشار چرایی کاربرد دارد. در این تحقیق، بهره‌برداری دو گیاه گندمی کلیدی dactylis glomerataو bromus tomentosusدر مراتع جواهرده رامسر به روش تعیین رابطه ارتفاع وزن گیاه در دو دوره رویشی قبل از گلدهی و گلدهی در دو منطقه قرق و چرا در طول 32 ترانسکت 100 متری انجام شد. ابتدا، ارتفاع گیاهان اندازه‌گیری و سپس از 1 سانتی متری از سطح خاک، قطع و نهایتاً خشک و وزن خشک آن در مقاطع 5 سانتی متری برش و توزین گردید. برای آنالیز داده‌ها از روابط رگرسیونی استفاده شد. آنالیز داده‌ها نشان داد که در منطقه قرق و مرحله قبل از گلدهی در هر دو گونه، مدل سیگموئید، به ترتیب با ضریب تبیین 994/0 و 997/0 و در منطقه قرق و در مرحله گلدهی برای گونه dactylis glomerata مدل سیگموئید با ضریب تبیین 975/0 و برای گونه bromus tomentosus مدل سیگموئید، با ضریب تبیین 998/0 بهترین برآوردها را داشته‌اند. در منطقه چرا و مرحله قبل از گلدهی نیز برای هر دو گونه مدل سیگموئید، با ضریب تبیین 996/0 بهترین مدل و در منطقه چرا و مرحله گلدهی در گونه dactylis glomerata مدل توانی، با ضریب تبیین 979/0 و در bromus tomentosus مدل درجه دو، با ضریب تبیین 999/0 بهترین برآوردها را نشان دادند. بنابراین، از رابطه وزن ارتفاع گیاهان کلیدی به راحتی می‌توان تشخیص قریب به یقینی از میزان بهره برداری حاصل و به عنوان ابزار مناسبی برای پایش و مدیریت مراتع استفاده کرد.

establishing the appropriate model of heightweight relationship of two key species of dactylis glomerata and bromus tomentosus to estimate utilization of javaherdehs’ rangeland of ramsar

the evaluation of utilization of key species is cornerstone of decisionmaking in rangeland management. measuring utilization is essential for regulating grazing intensity, grazing pressure and distribution of animals. utilization of two key grass species of dactylis glomerata and bromus tomentosus, as two important rangeland species is determined using heightweight relationship. the research is done in two vegetative periods of prior to flowering and flowering stages in two region of grazing land and exclosure by 32 transects of 100meter length. to do so, the height of species was measured and cut at 1cm above soil surface and weighted freshly. the samples are clumped and moved to the laboratory and oven dried at 65°c after separating litter divisions then, the whole individual plants were weighted and cut in 5cm intervals and each part was reweighted and recorded separately for each species. heightweight relationships were analyzed by different regression models in spss v.18 software. result shows that sigmoid model significantly illustrate the heightweight relationship of both species of dactylis glomerata and bromus tomentosus with r2=0.994 and 0.997 at prior to flowering stage in the exclouser respectively. similarly, sigmoid model also elucidate the heightweight relationship of both species of dactylis glomerata and bromus tomentosus with r2=0.975 and 0.998 at the flowering stage in the exclouser, respectively. the sigmoid model also best fitted for depicting heightweight relationship of both species at prior to flowering stage in grazing land for both species with r2=0.996, too.