تحلیل اثرات نوع کاربری اراضی بر ترسیب کربن خاک (مطالعۀ موردی: حوزۀ‌ آبخیز واز شهرستان نور)

در آینده تغییرات درجۀ حرارت کره زمین، قابل ملاحظه خواهد بود. این پدیده ناشی از تمرکز گاز های گلخانه ای در جو کرۀ زمین است. بنابراین جلوگیری از وقوع آن ضروری به نظر می رسد. روش های بیولوژیک شامل زیتودۀ گیاهی و خاک تحت آن به عنوان بهترین و عملی ترین راهکار، پیشنهاد شده است. حوزه های آبخیز به عنوان بزرگترین واحد های فیزیکی و ژئومرفولوژیکی در بر گیرندۀ دو عنصر مهم خاک و گیاه بوده به طوری که روند کنونی تغییرات آب و هوایی به عنوان یکی از چالش های مضاعف و تهدیدی در پایداری آبخیز ها محسوب می شود. ترسیب کربن در خاک و پوشش گیاهی فرآیندی مقرون به صرفه و سازگار با محیط زیست است که می تواند از طریق شیوه های مدیریت اراضی با نوع صحیح استفاده از اراضی، فراهم گردد. با عنایت به این موضوع، این تحقیق با هدف بررسی تاثیر نوع اراضی بر مقدار ترسیب کربن خاک و تعیین بهترین نوع کاربری در این خصوص در سطح حوزۀ آبخیز واز در شهرستان نور انجام شده است. نمونه برداری در کابری های تعیین شده در دو عمق 15-0 و 30-15 سانتی متری انجام و کربن آلی خاک محاسبه گردید. نتایج نشان داد که جنگل ها دارای بیشترین مقادیر ذخیرۀ کربن در هر دو عمق مورد مطالعه و پس از آن اراضی زراعی و باغات، مراتع و در نهایت مناطق روستایی دارای کمترین مقدار بوده است. در مجموع نیز مقدار ذخیرۀ کربن تا عمق 30 سانتیمتری خاک در حوزۀ آبخیز واز، 741666 تن برآورد گردید.

analysis of effect of landuse change on soil carbon sequestration (case study: vaz watershed in nour city)

in near future, earth's temperature fluctuation will be considerable. this phenomenon is the result of concentration of greenhouse gases in the earth's atmosphere. therefore, it seems necessary to prevent of its happening. the biological methods including plant biomass and phytomass and soil are proposed as the best and practical ways. watersheds are the greatest physical and geomorphologic units which are contain two important factors soils and plants. so that the current trend of climate change is a double challenge and threat to the sustainability of watersheds. soil and plant carbon sequestration are economic feasibility act and adaptable to their environment which they can be provided with land management ways by kind of scientific method. therefore by scientific method of landuse planning, this research has been carried by aims of study of kind landuse on soil carbon sequestration and determines best of landuse in vaz watershed of nour city. soil sampling was carried at the selected different landuse area at two depths of 015 and 1530 centimeters and after analyzing soil organic matters were calculated. results showed that forests are rich at both depths. but on the farms and orchards, rangelands and rural areas have had least amounts of organic material. therefore vaz watershed has 741666 tons of reserve of carbon.