پهنه‌بندی و مقایسۀ ویژگی‌های موثر بر کیفیت چاه‌های آب آشامیدنی در محدودۀ شهر یزد با کاربرد زمین‌آمار

پهنه بندی کیفی منابع آب آشامیدنی یکی از ضرورت های مدیریت این مادۀ حیاتی در مناطق خشک و فراخشک می باشد. در این پژوهش تغییرات مکانی 11 شاخص یا ویژگی کیفیت آب (هدایت الکتریکی، سدیم، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، نیترات، سولفات، قلیائیت، کلر، سختی کل و کل مواد جامد محلول) 55 حلقه چاه عمیق آب آشامیدنی واقع در دشت یزد مربوط به سال 1394 مورد بررسی قرار گرفت. برای ارزیابی و انتخاب بهترین روش درون یابی از روش های کریجینگ ساده، کریجینگ معمولی، عکس مجذور فاصله و شاخص آماری rmse استفاده گردید. نقشه های پهنه بندی به دست آمده نشان داد که آب های زیرزمینی منطقۀ یزدگرد و چرخاب که به ترتیب در دو بخش جنوب شرقی و شمال غربی محدودۀ مطالعاتی واقعند و متاثر از جریانات رودخانه های مهریز و تفت می باشند، از کیفیت مطلوبتری نسبت به چاه های بخش میانی برخوردار می باشند. دامنۀ تغییرات شاخص های اصلی کیفیت از جمله tds از کمتر از 500 تا بیش از 2500 میلی گرم در لیتر و شاخص ec از کمتر از 700 تا بیش از 3500 میکروموس بر سانتی متر متغیر است که این دستاورد بیانگر ضرورت مدیریت حساس بهره برداری و آماده سازی آب با کیفیت جهت ورود به شبکه آشامیدنی می باشد. ضمناً چاه های بخش میانی از جمله چاه های 16 سیلو، 12 دهنو، 13 دهنو و 24 دهنو از لحاظ پارامترهای کیفی tds، th، ec و cl بیش از دو برابر حد مجاز استاندارد ملی می باشد که پیشنهاد می گردد نسبت به حذف و یا تعدیل بهره برداری از آن ها در شبکۀ آب آشامیدنی یزد اقدام لازم اعمال گردد.

zonation and comparing quality characteristics of drinking water wells in the city of yazd using geostatistics

zonation of quality of drinking water sources is necessary for water management in arid and hyper arid areas. in this research, spatial variations of quality characteristics of water (ec, na, k, mg, ca, no3, so4, alkalinity, cl, th and tds were investigated in oneyear period (20152016) based on the data collected from 55 drinking deep wells of yazd plain. in order to evaluate and select the best method of interpolation was used simple kriging, ordinary kriging and inverse distance weighted and rmse. zoning maps showed that groundwater of charkhab and yazdgerd respectively are in the southeast and northwest of study area, which are affected by flow of the mehriz and taft river, that are higher quality than the middle part of study area.the changes in the main indicators of quality such as tds are from less than 500 to more than 2500 mg/lit and ec from less than 700 to more than 3,500 micromhos/cm that this achievement reflects the need for utilization management and preparation of drinking water with best quality to enter the network. also the wells in the center of study area such as 16 silo, 12 dehno, 13 dehno and 24 dehno in terms of quality parameters such as tds, th, ec and cl have more than double the national standard limit, that is recommended to remove them or adjustment operation of wells in drinking water network.