مدل‌سازی تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران دارای هوش مالی براساس سوگیری‌های رفتاری با روش داده بنیاد

در این پژوهش، هدف اصلی ارائه الگویی جامع و کاربردی برای تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران دارای هوش مالی بر اساس سوگیری‌های رفتاری (سوگیری‌های شناختی و عاطفی) در بازار سرمایه ایران است. برای دستیابی به این هدف، ابعاد مختلف این موضوع در بازار سرمایه ایران از زوایای گوناگون بررسی شده است. در حوزه تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران دارای هوش مالی، بیشتر تحقیقات به صورت کمی بوده و تنها تعداد محدودی از تحقیقات کیفی صورت گرفته است که آنها نیز تنها به ابعاد هوش مالی پرداخته‌اند. در این پژوهش کیفی، علاوه بر بررسی ابعاد و مقوله‌های هوش مالی، به بررسی ابعاد و مقوله‌های سوگیری‌های رفتاری (شناختی و عاطفی) نیز پرداخته شده است. با استفاده از نظریه داده‌بنیاد، تاثیر سوگیری‌های رفتاری بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران دارای هوش مالی برای انتخاب سهام در بازار بورس ایران مدل‌سازی شد. برای بررسی دقیق‌تر هر یک از پارامترهای این پژوهش (هوش مالی و سوگیری رفتاری)، محقق تمامی مصاحبه‌ها را به صورت تفکیک شده در دو مرحله مجزا، یک بار برای پارامتر هوش مالی و بار دیگر برای پارامتر سوگیری‌های رفتاری، کدگذاری باز و کدگذاری محوری نموده است. در نهایت، با استفاده از کدگذاری انتخابی، تمامی مقوله‌های استخراج شده هر دو پارامتر مذکور، منجر به شکلگیری مدل پارادایم تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران دارای هوش مالی گردید. این مدل‌سازی می‌تواند به درک بهتر رفتار سرمایه‌گذاران و بهبود تصمیم‌گیری مالی آنها کمک کند. پژوهش حاضر کمک میکند تا سرمایه‌گذاران دارای هوش مالی درک بهتری نسبت به تاثیر سوگیری‌های رفتاری در تصمیم‌گیری‌های خود داشته باشند و در نتیجه با اخذ تصمیمات بهینه، بازدهی سرمایه‌گذاری خود را افزایش دهند.

modeling the decision making of investors with financial intelligence based on behavioral biases using the grounded method

in this study, the main objective is to develop a comprehensive and practical model for decision-making by financially literate investors based on behavioral biases (cognitive and emotional biases) in the iranian capital market. to achieve this goal, various aspects of this topic have been examined from different perspectives in the iranian capital market. in the field of decision-making by financially literate investors, most research has been quantitative, with only a limited number of qualitative studies, which have solely focused on the dimensions of financial literacy. in this qualitative study, in addition to examining the dimensions and categories of financial literacy, the dimensions and categories of behavioral biases (cognitive and emotional) have also been investigated. furthermore, accounting knowledge, due to its provision of accurate and reliable financial information to investors, has been recognized as one of the parameters of financial literacy, aiding in better analysis and smarter financial decision-making. using grounded theory, the impact of behavioral biases on the decision-making of financially literate investors for stock selection in the iranian stock market was modeled. the statistical population of this study includes 20 experts and university professors with at least a master's degree. participants were selected using purposive and snowball sampling techniques, and this process continued until theoretical saturation was reached. data were collected through semi-structured interviews and then coded using maxqda software. to examine each parameter of this study (financial literacy and behavioral biases) more precisely, the researcher coded all interviews separately in two distinct stages: once for the financial literacy parameter and once for the behavioral biases parameter, using open and axial coding. finally, using selective coding, all extracted categories of both parameters led to the formation of the paradigm model of decision-making by financially literate investors. this modeling can help better understand investor behavior and improve their financial decision-making. this is particularly important in the iranian capital market, which is influenced by contextual factors and behavioral emotions. therefore, this study helps financially literate investors gain a better understanding of the impact of behavioral biases on their decision-making and, as a result, make optimal decisions to increase their investment returns.