تاثیر تعدیل‌کننده قضاوت‌های اخلاقی مدیران بر رابطه بین مشارکت در بودجه‌بندی و نارسایی بودجه در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

در تجزیه‌وتحلیل مباحث بودجه‌بندی، به‌دلیل اینکه مدیران بخش‌های مختلف‌شرکت به عمل نزدیک‌تر هستند و اطلاعات بهتری‌دارند، می‌توانند به شیوه‌های متعددی بر معیارهای سنجش عملکرد خودشان تاثیر بگذارند. هدف اصلی پژوهش، تعیین این موضوع است که در چه شرایطی مدیران واحدهای‌تجاری از قضاوت‌های اخلاقی خودشان برای ارزیابی ایجاد نارسایی دربودجه، بطور مثبت ویا منفی استفاده می‌کنند. در این پژوهش، تاثیر سه معیار ارزش‌اخلاقی، قراردادگرایی و نسبیت‌گرایی به عنوان متغیرهای قضاوت‌اخلاقی، بر رابطه بین مشارکت‌در بودجه‌بندی و نارسایی‌بودجه با استفاده از روش‌های رگرسیونی_همبستگی، آزمون گردید. براساس یافته‌های پژوهش، بجز متغیر نسبیت‌گرایی، سایرمتغیرهای قضاوت‌اخلاقی، رابطه بین مشارکت‌در بودجه‌بندی و نارسایی‌بودجه را با اثرات منفی و بااهمیتی تعدیل می‌کنند. زمانی که اثرات متقابل متغیرها در مدل لحاظ می‌شود، متغیر نسبیت‌گرایی از حالت بی‌معنایی خارج شده و بطور بااهمیتی اثر آن معنادار می‌شود. بطور کلی، معیارهای چند بعدی این پژوهش می‌تواند ابزار مناسبی برای شناخت مدیرانی باشد که تمایل دارند با ایجاد قضاوت‌های اخلاقی نادرست، برای شرکت مشکلاتی را ایجاد کنند.