مفاهیم نمادین تعلیمی در مهمترین داستان های آموزشی و تربیتی کودک در دهه هشتاد

نماد پردازی در ادبیات کودک و نوجوان از اهمیت ویژه ای برخوردار است و سبب می‌شود تا بسیاری از مفاهیم اخلاقی و فرهنگی به آسانی و غیر مستقیم به کودکان انتقال یابد. در این جستار به شیوه توصیفی و تحلیلی، به طبقه بندی، ارزیابی کمّی و بررسی انواع نمادهای به کار رفته در 9 داستان آموزشی و تربیتی کودک در دهه هشتاد پرداخته می شود. ابتدا این آثار بازخوانی، خلاصه نویسی و به لحاظ نوع داستانی و موضوعی و کاربرد نمادین طبقه بندی شده، سپس انواع نمادها استخراج، تقسیم بندی و بسامد مضامین آن ها تحلیل و بررسی شده است. از 64 نماد بررسی شده، نماد واژه ای با فراوانی54 و نماد شخصی با فراوانی64 و نماد انسانی(مثبت) با فراوانی 25 بیشتر استفاده ‌شده است. در داستان‌های یاد شده، علاوه بر کاربرد نمادهای تقویت حس اعتماد به نفس و شناخت استعدادها و آموزش مسایل دینی، نمادهای مفهومی حرکت، تغییر، تقویت هوش و دانایی، به ویژه در داستان«چه کسی پنیرم را برداشت؟»با بسامد 100 و نمادهای شناخت ویژگی های شخصیتی، تمرین شکوفایی توانایی‌ها، اراده و پشتکار، به ویژه در داستان های‌ «راز موجود عجیب» با بسامد 65 و « تَرس بَد اَست» با بسامد 60 بیشتر مورد توجّه قرار گرفته‌اند.