مقایسه میان صفات ممدوح در مدایح جمال الدین اصفهانی و صفات رهبر آرمانشهر ابونصر فارابی

مدح و ستایش یکی از گونه های مهم ادب غنایی است که بخش عظیمی از اولین نمونه های شعر فارسی تا پایان قرن ششم را در برگرفته و تا کنون تحقیقات متعددی درباره آن انجام شده است اما محققان معاصر همواره با دیدگاه نقد اخلاقی بدان نگریسته اند و بسیاری جنبه های اجتماعی و ادبی آن مغفول مانده است. در این پژوهش سعی بر آن است که با در نظر گرفتن ویژگی های رهبر «مدینه فاضله» در دیدگاه ابونصر فارابی به عنوان الگویی در فرهنگ اسلامی و مقایسه آن با صفات ممدوح در اشعار مدحی جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، نشان داده شود که جمال‌الدین در مدایحش به توصیف حاکم آرمانی خویش پرداخته است و به عبارت دیگر، ممدوح را نه آن گونه که هست بلکه آن گونه که باید باشد، به تصویر کشیده است.هشت خصوصیت حکمت، عدالت، برتری ذاتی نسبت به دیگران، حاکمیت مطلق، خوش سخنی، دوری از آز، عزم راسخ و جنگاوری، میان رهبر آرمانشهر فارابی و ممدوح وصف شده در اشعار مدحی جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی مشترک است و نشانه های دیگری از جمله عدم تطبیق حاکم وصف شده با واقعیت های تاریخی می‌تواند آرمانی بودن ممدوح جمال‌الدین نظریه را قوت بخشد.