مقدمه کلیله و دمنه و باب برزویه طبیب دریچه ای بر فرهنگ و تربیت در ایران باستان

تامل در مقدمه کتاب کلیله و دمنه و باب برزویه حکیم این کتاب نشان می دهد که این دو بخش از افزوده های بزرگمهر حکیم و یا به اعتقاد برخی از ابن مقفع است. آنچه مهم است اینکه این دو بخش هندی نیست و دریچه ای به فرهنگ و ادب ایرانیان باستان است. موضوعات اصلی این دو بخش عبارت است از خردورزی، عشق به دانش و کتاب، اعتقادات دینی، پایبندی به صفات نیک اخلاقی، مبارزه با رذایل اخلاقی و پندهای حکیمانه. در این جستار، با ارایه شواهد مختلف نشان داده ایم که نیاکان ما از معرفت و آگاهی و ارزش های اخلاقی و دینی بهره‌مند بوده‌اند و مضامین حکمی این دو بخش، روزنه ای برای اطلاع از دیدگاه های ایرانیان باستان در خصوص محورهای اساسی زندگی است. عموم این مضامین به سبب حقیقت بینی و درک درست از جهان هستی، همسو و هماهنگ با فرهنگ اسلامی است و با آنکه سرچشمه آنها در فرهنگ ایرانیان است، در انتخاب آنها گزینشی هدفدار برای تطبیق با عقاید اسلامی حاکم بر روزگار ابن مقفع صورت گرفته است.