بررسی تصویر شاه- انسان کامل در متون نثر تعلیمی (قابوس‌نامه، سیاست‌نامه، اخلاق ناصری، گلستان سعدی و سلوک الملوک)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
صادقی اسماعیل ,رئیسی نافچی راضیه
|
|
منبع
|
پژوهشنامه ادبيات تعليمي - 1399 - دوره : 12 - شماره : 48 - صفحه:93 -128
|
|
چکیده
|
عرفان و سیاست دو مقوله‌ای هستند که با هم نسبت دارند و بر هم تاثیر می‌نهند. تلفیق شخصیت شاه حاکم با انسان کامل عرفانی، یکی از جایگاه‌های این اثرگذاری است. انسان‌ها در پی پیدا کردن الگوی انسان کامل عرفانی، با نسبت دادن فره ایزدی و تایید الهی، شاهان را نمونۀ آن الگو دانسته‌اند. این الگو دارای ویژگی‌‌هایی مشابه با انسان کامل مورد نظر ادیان غیر الهی و الهی است؛ از جمله داشتن فره ایزدی، عادل، خردمند و حکیم بودن. این پژوهش با استفاده از روش تحلیلمحتوا، تاثیر عرفان را در شکل‌گیری تصویر شاهانسان کامل در متون تعلیمی (قابوس‌نامه، سیاست‌نامه، اخلاق ناصری، گلستان سعدی و سلوک الملوک) بررسی کرده و نتایج تحقیق حاکی از آن است که نگرش عرفانی در تصویر و ترسیم شخصیت شاه حاکم در متون غیر عرفانی (تعلیمی) نقش بسزایی داشته است. بر این اساس، ما با دو نوع نگرش روبه‌رو هستیم: 1. شاهانسان کامل قابل تحقق؛ 2. شاهانسان کامل غیر قابل تحقق (ایدئال). بر اساس بررسی‌های به‌‌عمل‌‌آمده شاهانسان کامل غیر قابل تحقق، فقط در سلوک الملوک توصیف شده است.
|
|
کلیدواژه
|
شاهانسان کامل، قابوس‌نامه، سیاست‌نامه، اخلاق ناصری، گلستان سعدی، سلوک الملوک
|
|
آدرس
|
دانشگاه شهرکرد, ایران, دانشگاه شهرکرد, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
raziehreiisi@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|