بازنمایی مضامین اخلاقی و تعلیمی در پنج‌گنج عماد فقیه کرمانی

ادبیات تعلیمی از کهن‌ترین و رایج‌ترین گونه‌های ادبی جهان است که آموزه‌هایی اخلاقی و عقلانی را به مخاطب ارائه می‌کند تا با کاربست آن‌ها در زندگی، به سعادتمندی و نیک‌بختی برسد. ادبیات فارسی از دیرباز، جلوگاه ناب‌ترین و نغزترین معانی و مضامین اخلاقی و تعلیمی بوده‌ و در هر دوره‌، بخش انبوهی از شعر فارسی به پند و حکمت و موعظه اختصاص داشته ‌است. عماد فقیه کرمانی از شاعران پارسی‌گوی قرن هشتم هجری است که در سرودن انواع شعر چون غزل و قصیده و مثنوی تبحری تمام داشته و شعرش با مبانی تصوف و اندیشه‌ها و آموزه‌های عرفانی درآمیخته ‌است. در این پژوهش با روشی توصیفی‌‌تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، آموزهای اخلاقی و تعلیمی در پنج ‌گنج عماد فقیه کرمانی بررسی شده ‌است تا جایگاه و ارزش اخلاق و تعلیم در شعر او مشخص شود و همچنین گوشه‌ای از مقام ادبی این شاعر آشکار ‌گردد. دستاورد پژوهش نشان می‌دهد که در مثنوی‌های عماد فقیه کرمانی، موضوع‌های اخلاقی و تعلیمی که تلفیق‌یافته از اندرزهای کهن و آموزه‌های عرفانی و صوفیانه است، بازتابی گسترده دارد. مواعظ سیاسی و حکومتی، عبادت و بندگی خدا، ناپایداری و بی‌اعتباری دنیا، گشاده‌دستی و سخاوت، علم و علم‌آموزی، رازداری، کم‌آزاری و... از مهم‌ترین و پربسامدترین مسائل اخلاقی و تعلیمی در پنج‌ گنج عماد فقیه است.