بررسی اثرپذیری منظومۀ ویس و رامین از اندرزنامه‌‌های پهلوی در حوزۀ مفاهیم تعلیمی

ویس و رامین داستانی عاشقانه و مربوط به دوران اشکانی ساسانی است. فخرالدین اسعد گرگانی این اثر را در قرن پنجم هجری به نظم درآورد. نگرش اصلی در این سروده، غنایی است؛ اما نمود مضامین تعلیمی نیز در آن دیده می‌‌شود. این آموزه‌‌ها به‌طور مستقیم (از زبان راوی شاعر) یا غیرمستقیم (از زبان شخصیت‌‌ها) تبیین شده‌‌اند. فخرالدین اسعد با قواعد زبان و ادبیات پهلوی کاملاً آشناست؛ ازاین‌‌رو بدون دخالت‌ عناصر اسلامی و با حفظ سنت‌‌های مَنشی ایرانیان در دوران پیش از اسلام (که به‌طور ویژه در اندرزنامه‌‌های پهلوی نمایان است)، موفق شد شاهکاری غنایی تعلیمی بسراید. بنابراین در این مقاله، تاثیرگذاری تعلیمی اندرزنامه‌‌های پهلوی بر منظومۀ ویس و رامین به روش توصیفی تحلیلی بررسی می‌شود. سنت‌‌های اخلاقی مانند خردستایی و دانش‌‌آموزی، ستایش خداوند و توکل به او، وفای به عهد، دادگری، خرسندی و قناعت، منش و گفتار راست، دنیاستیزی و آزمندی، در اندرزنامه‌‌ها بسیار دیده می‌شود. این سنت‌های اخلاقی در منظومۀ ویس و رامین نیز بیان شده است. درنتیجه این گمان تایید می‌‌شود که سرودۀ فخرالدین اسعد با تاثیرپذیری از فرهنگ و اخلاق ایرانیان باستان سروده شده است.