تعیین میزان تمرکز و تحلیل بازار واردات تخته خرده‌چوب ایران

اهمیت تمرکز بازار جهت اخذ تصمیمات و سیاست‌های دولت در جهت تنظیم بازار امری اجتناب‌ناپذیر است. در این تحقیق به منظور شناخت وضعیت بازار واردات تخته خرده‌چوب شاخص‌های بازار محاسبه گردید تا به دست‌اندرکاران و دولتمردان این صنعت جهت شناخت بازار تخته‌خرده‌چوب و شناسایی پتانسیل تولید کمک نماید. با استفاده از شاخص‌های نسبت تمرکز، هرفیندال– هیرشمن، هال تایدمن، جامع تمرکز صنعتی و هاناکای، ساختار بازار برای بازه‌ زمانی سال‌های 1388 لغایت 1397 تحلیل شد. طبق محاسبات انجام شده میانگین شاخص نسبت تمرکز چهار کشور عمده صادر کننده به ایران برای دوره ده ساله مورد مطالعه به میزان 97.81 درصد از کل واردات تخته خرده چوب به کشور بوده است که نشان‌دهنده یک بازار با انحصار چندجانبه می باشد. دیگر شاخص‌ها نیز شامل شاخص هرفیندال– هیرشمن به مقدار 5561، شاخص هال تایدمن به مقدار 0.54، شاخص جامع تمرکز صنعتی به میزان 0.79 و شاخص هال تایدمن در مقادیر α برابر با 0.6به میزان 3.12، در α برابر با 1.5 برابر با 2.27 و در مقدار α برابر با 2.5 به میزان 2.02 بوده است. در نهایت نتایج گویای وضعیت بازار انحصار چند جانبه واردات تخته خرده چوب بوده است. وضعیت این انحصار با توجه به تصمیمات سیاسی و اقتصادی دولت ها و تغییر و تحول در تولید داخلی تخته خرده‌چوب در دوره ده‌ساله نوسان داشته و میزان انحصار تغییر نموده است ولی در کل، بازار واردات تخته خرده‌چوب از بازارهای انحصاری در ایران بوده و در این وضعیت بازار، کشورهای صادرکننده می توانند بر سر قیمت و میزان صادرات با یکدیگر اعتلاف نمایند. ترکیه، امارات، تایلند، ایتالیا و روسیه طی دوره مورد بررسی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران در بازار واردات تخته خرده‌چوب بوده‌اند به طوری که براساس شاخص‌ها بیشترین واردات از این کشورها بوده و نشان‌دهنده‌ی انحصار چند جانبه حاکم بر این بازار می‌باشد.

Determination of Concentration Level and Market Analysis of Iran Particle Board Imports

The importance of market concentration for government decisions and policies to regulate the market is inevitable. In this study, market indexes were calculated to identify the market status of particleboard imports and to help industry practitioners to identify the particleboard market and identify production potential. In this study, the market structure was measured using concentration ratios, HerfindahlHirschman, Hall Tideman, Comprehensive Industrial Concentration, and HannahKay. The market structure was measured for the period 20102019. According to the calculations, the average concentration ratio of the four major exporting countries to Iran for the tenyear period studied was 97.81% of the total import of particle board to the country. They indicates a market with a multilateral monopoly. Other indicators include the HerfindahlHirschman index at 5,561, the Hall Tideman index at 0.54, the Comprehensive Industrial Concentration Index at 0.79, and the Hall Tideman Index at α value of 0.6 to 3.12, α value was equal to 1.5, to 2.27 and α value was equal to 2.5 to 2.02. The results have shown that the market situation on the import of paticle board was the multilateral monopoly. The status of this monopoly has fluctuated and changed over the past ten years due to the political and economic decisions of governments and the change in domestic production of particleboard. In this market situation, exporting countries can argue over price and export rates. Turkey, United Arab Emirates, Thailand, Italy and Russia has been Iran’s most important trading partner in the particleboard import market during the period under review, with the most imports being indexed to these countries, indicating a multilateral monopoly.